Wzdęcia u dziecka – przyczyny i leczenie

Wzdęcia są częstą dolegliwością, na którą według danych szacunkowych cierpi ponad 43% społeczeństwa. Choć w przeważającej mierze są to osoby między 25, a 39 rokiem życia, to jednak wzdęcia u dziecka też występują. Zastanówmy się zatem, jakie mogą być ich objawy, co może być przyczyną występowania wzdęć u dzieci oraz jak sobie z nimi radzić.

Wzdęcia u dziecka – jak rozpoznać ten problem

Pomimo, że wzdęcia są bardzo popularną dolegliwością u dzieci, szczególnie tych najmniejszych, to samo ich pojawienie jest przez nie rzadko zgłaszane. Dzieje się tak, bo wzdęcie jako takie jest odczuciem subiektywnym, z którego maluchy po prostu nie zdają sobie sprawy. Najczęściej jednak, gdy ono występuje, nasze pociechy skarżą się na bóle brzuszka. W przypadku mniejszych dzieci sygnalizują to płaczem. Dolegliwości mają jednak zwykle krótkotrwały, przejściowy charakter. Przynajmniej częściowo ustępuje on po oddaniu gazów jelitowych.

Gdy dziecko ma problemy ze wzdęciami, jego brzuszek powiększa się, staje się napięty. Odgłos opukowy podczas badania przez lekarza przypomina dźwięki gry na bębenku.

Najczęstsze przyczyny wzdęć u dzieci

Jedną z najczęstszych i najbardziej nieuświadomionych przyczyn wzdęć jest zjawisko aerofagii, czyli nadmiernego połykania powietrza. Ma ono miejsce m.in. podczas żucia gumy, szybkiego czy nawet łapczywego zjadania posiłków lub mówienia w czasie jedzenia. Powoduje to, dostawanie się do przewodu pokarmowego dodatkowych porcji gazów. Gromadzą się one potem w jelitach i powodują ich rozpychanie, które odczuwamy jako wzdęcia.

Do częstych przyczyn wzdęć należy także nadmiar bakterii jelitowych. W zwiększonej ilości pracują one wydajniej i przyspieszają procesy fermentacyjne, a co za tym idzie produkcję gazów. Procesy te mogą nasilać po spożyciu trudno przyswajalnych węglowodanów zawartych m.in. w roślinach strączkowych lub warzywach kapustnych.

Również nietolerancje pokarmowe sprzyjają procesom nadmiernej fermentacji, co sprawia, że stają się one jednymi z ważniejszych przyczyn wzdęć. Do najczęstszych należą nietolerancja laktozy (cukru mlecznego), fruktozy (cukru owocowego) i glutenu (w przypadku celiakii).

Błędy żywieniowe – co powoduje wzdęcia u dziecka?

Na szczęście całkiem często zdarza się tak, że wzdęcia u dziecka nie są związane z żadnymi problemami zdrowotnymi, lecz są jedynie wynikiem błędów dietetycznych. Pokarmy, które mogą powodować nadmierne wzdęcie brzuszka to:

• rośliny strączkowe np. fasola, groch, bób,
• warzywa takie jak: kapusta, brukselka, kalafior, brokuły, cebula, rzodkiewka, karczochy, szparagi, ogórki, zielona papryka, ziemniaki,
• seler, marchew, kukurydza,
• owoce takie jak jabłka, brzoskwinie, rodzynki, banany, morele, gruszki, śliwki,
• ciemne pieczywo
• makarony,
• sery pleśniowe,
• mleko,
• napoje gazowane,
• miód,
• produkty spożywcze zawierające sorbitol (słodzik).

Jeżeli jednak dziecko jest miłośnikiem np. bigosu lub kapuśniaku, nie zawsze należy mu odmawiać jedzenia tych potraw. Wystarczy, że doprawiając je, dodamy trochę ziół i przypraw, które pomogą pozbyć się nadmiaru gazów z jelit malucha i zapobiegną w ten sposób wzdęciom. W takim wypadku warto sięgnąć m.in. po majeranek, kminek, jałowiec, cząber, gałkę muszkatołową, estragon czy bazylię. Niewielka ich ilość może nieznacznie zmienić smak potrawy, ale dzięki ich działaniu, będziemy mogli być spokojni o brzuszek dziecka.

Jak radzić sobie z problemem wzdęć?

Najskuteczniejszym rozwiązaniem problemu wzdęć będzie wyeliminowanie przyczyny problemu. Aby ograniczyć występowanie aerofagii, warto pamiętać, by dziecko nie mówiło w trakcie posiłku oraz nie zjadało go w pośpiechu. W ten sposób zmniejszy się ilość powietrza, która trafia do przewodu pokarmowego, gdzie może stać się przyczyną wzdęć, a więc zmniejszymy ryzyko powstania dolegliwości.

W przypadku nietolerancji pokarmowych należy wyeliminować z diety lub ograniczyć produkty, z których trawieniem organizm miewa problemy. Najczęściej dotyczy to mleka krowiego, owoców, miodu i glutenu.

Pomocne w radzeniu sobie z dolegliwościami spowodowanymi przez wzdęcia mogą być także zioła o działaniu wiatropędnym, do których należą m.in.:

• koper włoski,
• mięta,
• rumianek,
• kminek,
• anyż.

Warto stosować je w formie naparu lub herbatki i dawać dziecku do picia np. zamiast soku. Szczególnie przez lekarzy jest herbatka z kopru włoskiego, którą stosuje się także w przypadku kolek niemowlęcych.

Innymi znanymi i bezpiecznymi dla dzieci środkami są preparaty simetykonu. Jego działanie polega na zmniejszaniu napięcia powierzchniowego pęcherzyków gazu, co umożliwia zmniejszenie ich objętości i łatwiejsze wydalenie.

Wzdęcia u dzieci mogą być bardzo kłopotliwym problemem, który często powoduje u malucha złe samopoczucie, dyskomfort lub nawet płacz. Jeżeli dziecko cierpi na te dolegliwości, należy poszukać przyczyny problemu i wyeliminować ją, a wspomagająco stosować preparaty farmakologiczne lub zioła o działaniu wiatropędnym.