Wszawica u dzieci – co robić, gdy pojawia się problem?

Wszawica (pedikuloza), zwłaszcza owłosionej skóry głowy, jest dosyć częstą chorobą pasożytniczą. Najczęściej dotyczy ona populacji pediatrycznej (żłobki, przedszkola) oraz osób zaniedbanych higienicznie. Według różnych statystyk stwierdza się ją u 8,9% dzieci w wieku 2,5-12 lat (Belgia), czy też 0,6-15% (Wielka Brytania). Ostatnie dane polskie (rok 2008) wskazują na zapadalność na poziomie 6,96 na 100 tysięcy mieszkańców. Zatem, czym jest wszawica u dzieci? W jaki sposób się ją leczy i jak należy jej zapobiegać?

Wszawica u dzieci – jakie pasożyty ją wywołują?

Wyróżnia się trzy rodzaje wesz ludzkich – głowową, łonową oraz odzieżową. Najczęściej spotykane są pasożyty bytujące na owłosionej skórze głowy. Stawonogi te mierzą sobie 2-3,5 milimetra długości i mają brudnobiały lub szarawy kolor. Ich pełny cykl życiowy trwa około 3-4 tygodnie. W tym czasie pasożyty przechodzą od postaci jaja (gnidy), przez trzy postacie larwalne, do postaci dorosłej. Każda wesz w trakcie swojego życia jest w stanie znieść blisko 100 do 300 jaj, którymi mogą zarazić się inne osoby. Co warte zaznaczenia, wszy głowowe poza głową żywiciela są w stanie przeżyć jedynie 1-2 dni.

Dorosłe wszy głowowe i ich larwy mogą być na owłosionej skórze głowy ciężko dostrzegalne. O wiele częściej, podczas oglądania włosów i ich wyczesywania, znajdywane są jaja (gnidy) wesz. Te ostatnie najczęściej lokalizują się w okolicy zausznej, potylicznej lub ciemieniowej. Mają one postać, mocno przyczepionych do nasad włosów, szarobiałych ziarenek o wielkości porównywalnej do ziaren sezamu.

wszawica u dzieci

Wszawica u dzieci – objawy

Pierwszym i podstawowym objawem wszawicy głowowej jest intensywny, uporczywy świąd skóry. Mogą mu dodatkowo towarzyszyć zaczerwienienie oraz tak zwane przeczosy (linijne ranki i zadrapania). W przypadku bakteryjnego lub grzybiczego nadkażenia intensywnie drapanej skóry mogą się na niej pojawić bolesne, sączące się rany. Objawem skrajnej, zaniedbanej wszawicy głowowej jest kołtun – sklejony wydzieliną surowiczo-ropną pęk włosów. Potwierdzeniem rozpoznania wszawicy głowowej jest odnalezienie gnid, larw lub dorosłych osobników na skórze głowy.

W przypadku wszawicy łonowej obserwuje się charakterystyczne zmiany nazywane błękitnymi plamami. Jeśli chodzi o wszawicę odzieżową, to na jej istnienie wskazują zmiany rumieniowe, grudkowe oraz pokrzywkowe. Pojawiają się one na skórze mającej kontakt z ubraniami, na których bytują pasożyty. W obu przypadkach u pacjentów występują silny świąd i przeczosy związane z nadmiernym drapaniem.

Wszawicy u dzieci – leczenie

Leczenie wszawicy głowowej nie wymaga konsultacji lekarskiej. Może być ono prowadzone samodzielnie przez rodziców. Terapia ma charakter miejscowy i polega na stosowaniu szamponów zawierających środki przeciwpasożytnicze (na przykład permetrynę lub pyretrynę).

Pewne zastosowanie ma również syntetyczny olej polimetylosilikonowy, który powleka stawonogi i uniemożliwia im oddychanie. Co warte zaznaczenia, zważywszy na dużą odporność gnid i ich 7-dniowy okres wylęgania się wskazane jest minimum jednokrotne powtórzenie terapii (po 7-10 dniach). Bardzo istotne jest również regularne wyczesywanie włosów za pomocą gęstego grzebienia. Podobnie leczy się wszawicę łonową. W przypadku podejrzenia wszawicy odzieżowej konieczna jest dokładna dezynfekcja wszystkich noszonych ubrań.

Wszy przenoszą się przez bezpośredni kontakt z osobą chorą. Z tego też powodu, terapii przeciwpasożytniczej powinni się poddać wszyscy domownicy. W innym wypadku możliwe jest utrzymywanie się wszawicy w danej rodzinie.

Słowem zakończenia, wszawica jest chorobą, którą należy bezwzględnie leczyć. Błędem jest unikanie zakupu leków oraz kontaktu z lekarzem z powodu odczuwania wstydu. Wszawica może dotykać zarówno osób bogatych, jak i biednych, dbających i niedbających o higienę. Jej stwierdzenie u dziecka nie jest równoznaczne z jego zaniedbywaniem.

Bibliografia:
Wszawica – leczenie i zapobieganie. Fakty i mity o wszawicy – artykuł opublikowany na stronię Głównego Inspektoratu Sanitarnego
Wszawice – dr n. med. Adriana Polańska
Wszawica u dzieci – dr med. Ewa Duszczyk

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Skonsultuj się z lekarzem.

Kamil, student VI roku medycyny. Szczególnie zainteresowany tematyką z zakresu medycyny rodzinnej i podstawowej opieki zdrowotnej oraz leczenia bólu. Wzorujący się na dawnym modelu stosowania medycyny, kiedy to lekarze zajmowali się pacjentem w sposób całościowy, udoskonalonym jednak o najbardziej aktualną medyczną wiedzę i nowoczesne metody terapeutyczne.

Komentarze

Odpowiedz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.*