Witamina K – jej rola w organizmie oraz podawanie dla noworodków

Witamina K to ciągle mało znana witamina. A szkoda, gdyż pełni ona bardzo istotną funkcję w naszym organizmie. U osób dorosłych prawidłowy poziom wpływa bowiem na prawidłową krzepliwość krwi, chroni przed osteoporozą oraz wykazuje właściwości antynowotworowe. Właśnie z tego względu warto jest znać tę witaminę oraz starać się zachować w organizmie jej prawidłowy poziom. W Polsce witamina K jest także profilaktycznie podawana noworodkom. Jej suplementacja zapobiega bowiem wystąpieniu u dziecka choroby krwotocznej.

Rola witaminy K w organizmie

Witamina K została odkryta przez Henrika Dama w 1930 r. Ten duński naukowiec podczas badań nad kurczętami karmionymi sztucznym pokarmem zauważył, że ciało zwierząt pokryte było krwawymi wybroczynami. Ich występowanie związane było właśnie z niedoborami witaminy K w organizmach badanych kurcząt.

Witamina K uczestniczy w procesie wytwarzania przez wątrobę protrombiny i innych związków, które regulują krzepliwość krwi. Ich niedobór wywołany zbyt niskim poziomem witaminy K w naszym organizmie sprawia, że krew krzepnie znacznie wolniej. W takim przypadku wystarczy nawet niewielkie zranienie, aby wywołać obfite i trudne do zahamowania krwawienie. Witamina K ma także pozytywny wpływ na funkcjonowanie układu krążenia, gdyż zapobiega odkładaniu się płytek miażdżycowych w naczyniach tętniczych.

Witamina ta uczestniczy także w procesie aktywacji białek, które pełnią funkcję uwapniania kości. Jej odpowiednio wysoki poziom zapobiega więc osteoporozie oraz problemom związanym z układem kostnym. Potwierdzono naukowo także antynowotworowe właściwości witaminy K. Zapewnienie odpowiednio wysokiego poziomu tej witaminy w naszym organizmie zapobiega rozwojowi takich nowotworów, jak rak piersi, jajników, wątroby, żołądka oraz nerek.

W jakich naturalnych produktach znajduje się witamina K?

Naturalna postać witaminy K, witamina K1, w największych ilościach występuje w zielonych warzywach. To właśnie zielony kolor liści warunkuje jej zawartość. Jeśli więc chcemy wzbogacić naszą dietę w ten składnik, powinniśmy spożywać takie warzywa o zielonych liściach, jak brokuł, brukselka, sałata rzymska, szpinak, kapusta oraz natka pietruszki. Niewielkie ilości tej witaminy znajdziemy także w orzechach, truskawkach, wątróbce wołowej oraz w olejach roślinnych.

Druga postać witaminy K, witamina K2, jest natomiast wytwarzana przez bakterie bytujące w naszych jelitach. Z kolei wyprodukowana sztucznie postać witaminy K, nazywana witaminą K3, to witamina, którą znajdziemy w suplementach diety. Jest ona rozpuszczalna w wodzie lub w tłuszczach i służy do uzupełniania braków witaminy K w organizmie.

Witamina K dla noworodków – czy jej podanie jest obowiązkowe?

Polskie Towarzystwo Neonatologiczne zaleca, aby każdy noworodek w pierwszej dobie swojego życia otrzymał profilaktycznie witaminę K. Podaje się ją domięśniowo, za pomocą szczepionki (1 mg) lub doustnie (2 mg). Lekarze ponadto zalecają, aby rodzice kontynuowali podawanie tej witaminy jeszcze przez pierwsze trzy miesiące życia dziecka. Witamina K nie przenika bowiem przez łożysko, dzieci rodzą się więc z jej niskim poziomem w organizmie. Szczególnie noworodki karmione mlekiem matki są narażone na niedobory witaminy K, gdyż w kobiecym mleku obecne są jedynie jej śladowe ilości.

Niedobór witaminy K u noworodka jest groźny i w niektórych przypadkach może przyczynić się do pojawienia u dziecka choroby krwotocznej. Ta z kolei może doprowadzić do bardzo groźnych dla życia dziecka krwawień śródczaszkowych. Właśnie, aby temu zapobiec, zaleca się profilaktyczne podawanie witaminy K wszystkim noworodkom w Polsce.

Lekarze na świecie nie są jednak zgodni, co do konieczności podawania witaminy K noworodkom. Zastanawiający jest również fakt, że na zachodzie Europy witamina ta podawana jest jedynie dzieciom, które już chorują na krwawienie śródczaszkowe. Zdrowe noworodki natomiast nie otrzymują wcale dodatkowej suplementacji witaminą K. Także zbyt duża ilość witaminy K w organizmie dziecka może bowiem wywoływać skutki uboczne. Należą do nich m. in. żółtaczka, nadmierne wydzielanie potu, drgawki, niedokrwistość oraz obrzęki.

Warto jednak wiedzieć, że podawanie witaminy K dla noworodków w Polsce jest zalecane, ale nie obowiązkowe. Rodzic ma więc prawo odmówić podania tej witaminy dla swojego dziecka, jeśli uważa, że nie jest to konieczne. Warto więc jeszcze przed porodem zapoznać się z tematem witaminy K dla noworodków i dzięki temu podjąć świadomą decyzję, czy chcemy ją podać naszemu dziecku, czy też nie.