Lepiej, żeby ssało smoka niż kciuka. Smoczek łatwiej zabrać, a kciuk zostaje. To jedna z powszechniejszych opinii na temat ssania kciuka. Czy prawdziwa? Czy rzeczywiście ssanie kciuka jest złym, wręcz niebezpiecznym nawykiem?
Dlaczego dziecko ssie kciuk?
Ssanie kciuka to instynktowny sposób na uspokojenie. Gdy maluch w okresie niemowlęctwa odkrywa swoje dłonie, dość szybko zauważa, że włożenie do ust kciuka działa odstresowująco. Nie zawsze dzieci ssą kciuk, czasami ssą kocyk, zabawkę.
Najczęściej ssanie kciuka to problem dzieci bezsmoczkowych. Ale nie zawsze. Czasami ten nawyk wyrabiają sobie dzieci, które mają ograniczany czas ssania smoczka lub te, którym właśnie rodzice z jakiegoś powodu smoczek zabrali.
Czy każde dziecko ssie kciuk?
Dzieci ssą kciuk już w okresie prenatalnym. Zanim się urodzą wkładają kciuk do ust. Już w II trymestrze można podejrzeć na obrazie USG płody ssące kciuk. Dzieci robią to również po porodzie, najczęściej w pierwszych miesiącach życia. To instynktowny sposób, dzięki któremu mogą się wyciszyć, poczuć się lepiej, zasnąć.
Co mówią statystyki? Mianowicie, że 1 na 3 dzieci ssie kciuk systematycznie w wieku niemowlęcym.
I generalnie ten nawyk nie stanowi problemu. Robi się jednak kłopotliwy, gdy ssanie kciuka nie wygasa, a
dziecko ssie kciuk, gdy ma dwa lata, cztery, czy nawet siedem. Silny nawyk, nieznikający wraz ze wzrostem dziecka, powinien zostać skorygowany.
Warto już zawczasu, gdy dziecko jest malutkie, pokazywać inne metody uciszania. Dzięki temu zapobiegniemy sytuacji, kiedy ssanie kciuka stanie się silnym nawykiem.
Czy dziecko wyrasta ze ssania kciuka?
Według American Dental Association (Amerykańskiego Stowarzyszenia Stomatologicznego) ssanie kciuka zazwyczaj kończy się samoistnie. Dzieci po prostu z niego wyrastają w okolicy 2-4 urodzin.
Czasami jednak dzieci wracają do tego nawyku. Dzieje się to wtedy, gdy są szczególnie pobudzone, niespokojne, zestresowane.
Amerykańskie źródła dają dość długi czas na wygaśnięcie nawyku ssania kciuka. Według polskich norm z kolei zdrowo rozwijające się dziecko powinno samo zaprzestać ssania kciuka do ukończenia drugich urodzin.
Czy ssanie kciuka jest szkodliwe?
Ssanie kciuka w okresie niemowlęcym jest fizjologiczne. Jednak gdy trwa zbyt długo i zbyt intensywnie, może być niebezpieczne. Może zaburzać rozwój mowy, powodować kłopoty z deformacjami aparatu mowy, czy też samego kciuka, palca.
Nie zawsze ssanie palca, czy palców jest źródłem problemu. Wszystko zależy od tego, jak jest intensywne, jak częste oraz od samej techniki ssania kciuka. Nierzadko ssanie kciuka nawet przez starsze dzieci nie powoduje żadnych negatywnych skutków. Jednak tego nie możemy wiedzieć. O tym, na ile ssanie będzie szkodliwe dowiadujemy się niestety po fakcie, gdy mierzymy się z realnymi konsekwencjami.
Co może się stać?
Ssanie palca przez starsze dzieci sprawia, że występuje nietypowy nacisk na podniebienie, w konsekwencji tego szczęka może zostać zwężona. Zęby nie będą się stykać prawidłowo, to spowoduje problemy w rozwoju mowy, a także będzie stanowiło przyczynę problemów ortodontycznych. Zbyt długie ssanie palca może być przyczyną seplenienia. Najczęściej długie ssanie kciuka powoduje problem
z wystającymi, krzywymi zębami. Zęby ustawiają się w taki sposób, że wystają do przodu, dziecko mówiąc, wysuwa nienaturalnie język do przodu.
Według specjalistów, większość dzieci wyrasta z ssania kciuka. Już dwuletnie-trzyletnie dziecko powinno wykształcić inne sposoby redukujące stres i napięcie.
Jak odzwyczajać dziecko od ssania kciuka?
Można zacząć od rozmowy. Wytłumaczyć na początek dziecku, że ssać kciuk można tylko w domu, np. przed snem. W porze zasypiania nie zabraniać, ale też próbować zaciekawić dziecko bajką, rozmową, cichym śpiewaniem kołysanek, tak, by maluch nie miał tendencji do wkładania kciuka do buzi.
Nie karać za ssanie kciuka, nie wprowadzać nerwowej atmosfery. Dać dziecku wsparcie. Podkreślić, że gdy będzie czas, to na pewno zrezygnuje z tego nawyku. Nigdy nie zawstydzać, nie wyśmiewać.
- Gdy dziecko ssie kciuk podczas oglądania bajki, weź maluszka na kolana, masuj mu plecki, delikatnie wyciągnij palec z ust.
- Chwal, gdy dziecko nie ssie kciuka. Możesz wprowadzić system nagród-naklejek.
- Gdy dziecko jest zdenerwowane, podawaj pluszaka do przytulenia.
- Gdy mocno ssie palec, możesz zaproponować surową marchewkę do gryzienia.
- Czasami dziecko ssie kciuk nieświadomie, eksperci zalecają, by w takich momentach, gdy maluch wkłada palec do ust, zapytać, czy wie, że właśnie ssie kciuk. Często odpowiedź nas zaskoczy, bo dziecko nie będzie miało świadomości tego.
- Nie stosować żadnych rękawiczek, kremów, maści, niesmacznych mazideł. To może dać odwrotny skutek od zamierzonego. Chyba, że dziecko jest świadome negatywnych skutków nawyku i samo chce zastosować te metody.
- Nie stresować się nadmiernie. Dziecko w końcu wyrośnie ze ssania kciuka.
- Pracuj nad emocjami dziecka. Czytajcie razem mądre bajki terapeutyczne.
- Grajcie w proste planszówki, które uczą radzenia sobie ze stresem i trudnymi emocjami.
- Dbaj o aktywność dziecka. Ruch i zabawa na świeżym powietrzu pozwalają zredukować napięcie.
Komentarze