Półpasiec to dość rzadka (dużo rzadsza od ospy) choroba wirusowa występująca u dzieci. Najczęściej diagnozowana jest u dorosłych. Im ktoś starszy, tym większe ryzyko wystąpienia półpaśca. Półpasiec u dziecka jest rzadko spotykany, raczej niegroźny, sam mija, leczenie jest objawowe, czyli polega na wspomaganiu chorego w szybkim powrocie do zdrowia.
U kogo występuje półpasiec?
Półpasiec może występować u osób w każdym wieku. Z jednym zastrzeżeniem. Choroba rozwija się jako druga, dopiero po przebyciu ospy wietrznej. Jeśli dziecko nie chorowało na ospę, nie może mieć półpaśca.
Objawy sugerujące półpaśca u dziecka niechorującego wcześniej na ospę mogą wskazywać na inne dolegliwości – infekcje wirusowe, osłabienie odporności, czy tak zwaną skórną manifestację celiakii – chorobę Dühringa.
Jak można zarazić się półpaścem?
Półpaścem można zarazić się wyłącznie poprzez kontakt z zawartością pęcherzyków występujących na skórze u chorego.
Które dzieci są narażone w szczególny sposób na półpasiec?
Półpasiec najczęściej występuje u dzieci:
- chorujących na ospę przed skończeniem 1 roku,
- z obniżoną odpornością (np. chorujących onkologicznie),
- mam chorujących na półpasiec w zaawansowanej ciąży.
Co wywołuje półpasiec?
Półpasiec to choroba wirusowa. Wywoływana jest przez ten sam wirus, który powoduje wystąpienie ospy, czyli VZV, varizella zoster virus.
O ile ospa występuje najczęściej u dzieci, o tyle półpasiec u osób dorosłych, szczególnie starszych.
Rzadko diagnozuje się wystąpienia półpaśca u dzieci. Niemniej czasami się to zdarza.
Jak dochodzi do aktywacji półpaśca? Uśpiony wirus (występujący w zwojach nerwowych w okolicy rdzenia kręgowego) po latach może znowu atakować, wywołując inną chorobę niż ospa wietrzna, właśnie półpasiec.
Do ponownego ataku wirusa najczęściej dochodzi w momencie osłabienia odporności. Organizm chorego musi być osłabiony w szczególny sposób (np. po silnej infekcji układu oddechowego, podczas walki z nowotworem), to tłumaczy, dlaczego większość osób chorujących na ospę nigdy nie przechodzi półpaśca.
Pierwsze objawy
Pierwsze objawy zazwyczaj przypominają przeziębienie. Pojawia się osłabienie, zmęczenie, ból głowy, ból gardła, czasami dreszcze, podwyższona temperatura ciała. Zazwyczaj osoba chora nie gorączkuje, może mieć jednak nieco wyższą temperaturę ciała. Symptomy te można zignorować, czy też przyporządkować innej infekcji wirusowej.
Jednak po kilku następnych dniach pojawiają się bardziej charakterystyczne symptomy: ból po jednej stronie ciała i/lub twarzy, który znamionuje stan zapalny nerwu czuciowego i skóry. Inne typowe sygnały wskazujące na półpasiec to swędzenie, pieczenie i mrowienie. Gdy zauważamy takie objawy, jest to sygnał, że wirus atakuje, mnożąc się. U dzieci najczęściej wysypka pojawia się na tułowiu i pośladkach, rzadziej na twarzy, rękach i nogach.
Po kilku dniach pojawia się charakterystyczna pęcherzykowata wysypka – po jednej stronie ciała. Właśnie od charakterystycznego umiejscowienia bierze się nazwa półpasiec. Z czasem wysypka rozrasta się, zmienia się w krosty, a na końcu powstają na skórze strupki. Skóra jest zaczerwieniona i podrażniona.
Wszelkie zmiany na skórze znikają po 2-4 tygodniach.
Niestety po ustąpieniu objawów ból ciała może towarzyszyć dziecku przez dłuższy czas.
Jak przebiega leczenie półpaśca u dziecka?
Osoba chora powinna zostać w domu, by nie zarażać innych. Choć półpasiec nie jest mocno zaraźliwy, to lepiej unikać spotykania z innymi osobami, zwłaszcza o osłabionej odporności. Dużo bardziej zaraźliwa od półpaśca jest ospa wietrzna.
Półpaścem można się zarazić już od pierwszego dnia wystąpienia wysypki. Choroba może się rozprzestrzeniać do momentu całkowitego zagojenia skóry.
Kluczowy jest odpoczynek. Nie trzeba jednak leżeć w łóżku. Warto jednak się oszczędzać. Czasami wskazane jest przyjmowanie leków przeciwbólowych (ibuprofen, paracetamol), przeciwwirusowych (acyklowir, walacyklowir, famcyklowir). Zwłaszcza leki przeciwwirusowe szybko przyjęte pozwalają zablokować namnażanie się wirusa. Stąd u dzieci z obniżoną odpornością szczególnie pomocna może być szybka interwencja lekarska.
Sposób leczenia uzależniony jest od wieku dziecka, stanu zdrowia i stopnia zaawansowania choroby. Wspomagająco w leczeniu półpaśca działają okłady na skórę, chłodne krótkie kąpiele. Nie zaleca się długotrwałych kąpieli, ani częstego mycia. Należy jednak w szczególny sposób zadbać o higienę, systematycznie zmieniać pościel, ręczniki, nie dotykać niepotrzebnie zmian skórnych. Kluczowe jest też odpowiednie pojenie, stosowanie diety bogatej w witaminę C, cynk oraz witaminę E i witaminy z grupy B. Dobrze rozważyć, jeśli nie jest prowadzona, suplementację witaminą D.
Należy pilnować, by dziecko nie drapało skóry. Niestety po chorobie mogą pozostać blizny, dlatego tak istotne jest, by nie rozdrapywać zmian.
Kiedy można wyjść z domu?
Nie zaleca się spacerów i aktywności na zewnątrz. Dopiero po ustąpieniu wszelkich zmian skórnych dziecko może wyjść z domu.
Czy można zachorować ponownie na półpaśca?
Przechorowanie półpaśca daje ochronę na całe życie.
Niestety istnieje w rzadkich przypadkach ryzyko powtórnego zakażenia, a nawet wielokrotne chorowanie.
Powikłania
Powikłania występują rzadko, ale zdarzają się. Szczególnie mocno narażone są na nie osoby z obniżoną
odpornością. Do powikłań zalicza się między innymi:
- porażenie mięśni gałki ocznej,
- pogorszenie widzenia,
- utrata słuchu,
- utrata wzroku,
- zapalenie mózgu lub opon mózgowo-rdzeniowych,
- blizny.
Należy pamiętać, że po przechorowaniu półpaśca organizm może być osłabiony. Ważne, żeby go wzmocnić, stosując dobrze zbilansowaną dietę, dbając o odpoczynek, umiarkowany ruch na świeżym powietrzu. Warto pomału, stopniowo wracać do aktywności fizycznej.
Komentarze