Po czym poznać, że dziecko ma anemię?

Niedokrwistość, zwana potocznie anemią jest częstym problemem w populacji pediatrycznej. Szacuje się, że może ona występować nawet u co drugiego malucha, który nie ukończył jeszcze drugiego roku życia (dane te dotyczą niedokrwistości z niedoboru żelaza, która to jest najczęstszą z postaci anemii u dzieci). Zatem, jak rozpoznać, że nasza pociecha cierpi na anemię i co powinno nas skłonić do pilnej wizyty u lekarza pediatry?

Czym właściwie jest anemia u dziecka?

Anemię, najprościej mówiąc, definiuje się jako zmniejszenie ilości hemoglobiny w organizmie w stosunku do normy dla wieku oraz płci (hemoglobina jest oznaczana skrótem Hb lub Hgb na wynikach laboratoryjnych i jej zasadniczą funkcją jest transport tlenu z płuc do tkanek organizmu). W większości przypadków obniżeniu tego parametru towarzyszą także inne nieprawidłowości w laboratoryjnym obrazie krwi (obniżenie liczby erytrocytów (RBW), obniżenie hematokrytu (Ht lub Hct), czy zmieniony kształt czerwonych krwinek).

Jakie są objawy niedokrwistości u dziecka?

Niedokrwistość jest pojęciem ogólnym, które zawiera w sobie wiele jednostek chorobowych charakteryzujących się nieco odmiennymi obrazami klinicznymi. Niemniej jednak część objawów jest wspólna dla wszystkich typów niedokrwistości i to one właśnie powinny być sygnałem alarmowym dla rodziców. Spośród nich można wymienić:

• Osłabienie oraz zwiększona męczliwość – dziecko zauważalnie częściej musi odpoczywać, mniej chętnie się bawi oraz unika aktywności fizycznej.
• Upośledzenie koncentracji, nerwowość – problemy te najczęściej wyrażają się gorszymi niż dotychczas wynikami w szkole.
• Nadmierna senność – dzieci z anemią mają tendencje do częstego podsypania w ciągu dnia.
• Bóle oraz zawroty głowy – zawroty głowy szczególnie często pojawiają się przy nagłym wstawaniu.
• Przyspieszona częstość akcji serca – dzieci mogą czasami podawać, że czują uczucie kołatania serca.
• Duszności – zwłaszcza podczas wysiłku fizycznego.
• Bladość powłok skórnych, śluzówek jamy ustnej oraz spojówek – w przypadku nieznacznej niedokrwistości objaw ten może być ciężki do zauważenia.
• Często nawracające infekcje – zwłaszcza górnych dróg oddechowych (zapalenie oskrzeli, zapalenie gardła, czy też migdałków).
• Zwiększone pragnienie, trudności w karmieniu oraz słabe przyrastania na masie – zwłaszcza u niemowlaków.
• Żółtaczka – w przypadku niedokrwistości hemolitycznej (związanej z nadmiernym rozpadem czerwonych krwinek).

W tym miejscu warto podkreślić, że objawy te są bardzo mało swoiste i mogą wskazywać na wiele niejednokrotnie bardzo niebezpiecznych chorób (na przykład białaczkę, chłoniaka, czy też celiakię). Stąd też, w przypadku zaobserwowania któregokolwiek z wyżej wymienionych symptomów, należy pilnie zgłosić się ze swoją pociechą do lekarza pediatry, który po wykonaniu szeregu podstawowych badań będzie w stanie wdrożyć odpowiednie postępowanie diagnostyczne oraz terapeutyczne.

Niedokrwistość z niedoboru żelaza – najczęstsza z postaci anemii

Jak wspominaliśmy wcześniej, anemia jest pojęciem ogólnym, które zawiera w sobie wiele różnych chorób o nieco odmiennych obrazach klinicznych. Spośród nich najczęściej u dzieci występuje niedokrwistość z niedoboru żelaza. Na jej występowanie mogą wskazywać następujące objawy:

• Osłabienie kondycji włosów – włosy są cienkie, bardzo łamliwe oraz mają tendencję do łatwego wypadania.
• Zmiany w obrębie paznokci – paznokcie są wyraźnie blade oraz widoczne są na nich podłużne rowki i prążki.
• Zajady – bolesne pęknięcia skóry pojawiające się w kącikach ust.
• Suchość skóry – może to skutkować łuszczenie się skóry, zwłaszcza w obrębie łokci oraz kolan.
• Zmiany na języku – dochodzi do wygładzenia fałdów na języku, czemu może towarzyszyć jego ból oraz nieprzyjemne uczucie pieczenia.
• Spaczone łaknienie – dzieci z niedokrwistością z niedoboru żelaza mogą wykazywać nieobserwowany wcześniej u nich apetyt na suchy, nieugotowany ryż, kredę, glinę, czy też krochmal.

Niedokrwistość u dzieci jest problemem dosyć powszechnym i w większości przypadków wynika z niedostatecznej podaży pożywienia oraz witamin i minerałów. Niemniej jednak, w części przypadków jej pojawienie się jest jedynie objawem o wiele cięższych, zagrażających życiu malucha chorób. Stąd też bardzo ważne jest obserwowanie swojej pociechy i konsultowanie z lekarzem pediatrą wszelkich niepokojących objawów związanych z jej stanem zdrowia.