Paracetamol dla dzieci – dawkowanie, stosowanie

Wskazania, dawkowanie, przeciwwskazania: wszystko, co musisz wiedzieć o jednym z najczęściej stosowanych leków u dzieci – paracetamolu.

Paracetamol jest najczęściej stosowanym lekiem w leczeniu gorączki u dzieci. To również skuteczny środek przeciwbólowy dostępny bez recepty. Istnieje wiele jego nazw handlowych i różne formy w których występuje, takie jak:

• krople
• syropy
• tabletki
• saszetki i tabletki musujące do rozpuszczania w wodzie
• czopki

Paracetamol dla dzieci – kiedy jest wskazany?

Paracetamol jest lekiem pierwszego wyboru przy występującej u dzieci gorączce i bólu różnego pochodzenia. Badania medyczne  wykazały bezpieczeństwo stosowania i skuteczność tej substancji czynnej u najmłodszych.

W przypadku gorączki wytyczne Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego jasno mówią,  że jest ona jednym z mechanizmów obronnych organizmu przed czynnikami zakaźnymi. Z tego powodu leki przeciwgorączkowe należy stosować tylko wtedy, gdy gorączce towarzyszą inne objawy ogólne złego samopoczucia i gdy dziecko naprawdę ich potrzebuje. Jeśli nie ma innych dolegliwości, a gorączkę toleruje bez większych problemów, nie ma potrzeby podawania żadnych leków.

Dolegliwości, które najczęściej powodują nasilony ból u dziecka wymagający uśmierzenia lekami zawierającymi paracetamol, to ból:

• gardła
• głowy
• ucha
• ból zęba
• uraz
• ból pooperacyjny

Jakie są formy podawania paracetamolu dla dzieci?

Paracetamol jest dostępny w różnych postaciach.  Najlepiej jednak jest przyjmować lek doustnie – z następujących powodów:

• daje to  możliwość dozowania substancji z większą precyzją;
• gwarantuje bardziej równomierne wchłanianie leku;
• bywa przyjemniejszy dla dziecka niż czopki (które jednak należy  stosować w szczególnych sytuacjach, np. w przypadku wymiotów).

Generalnie krople polecane są dla dzieci od 0 do 7 kg, syropy dla najmłodszych od 7 kg wzwyż, saszetki  i tabletki musujące do rozpuszczania w wodzie 250 mg dla dzieci od 20 kg i więcej oraz 500 mg dla starszych, od 40 kg.

Jaka jest zalecana dawka paracetamolu dla dzieci?

Ogólna i najważniejsza rada brzmi: zawsze postępujemy zgodnie ze wskazówkami pediatry oraz z ulotką dołączoną do opakowania leku, biorąc pod uwagę fakt, że przyjmowana dawka leku różni się w zależności od wagi dziecka, a NIE wieku. Ulotki dołączone do opakowania na ogół przedstawiają tabele ze wskazaniem objętości w ml lub liczbę podawanych kropli. Jeśli jest obecny, ważne jest, aby użyć dozownika zawartego w opakowaniu, po to by uzyskać precyzyjne dozowanie. 

Standardowa dawka wynosi 10-15 mg / kg  przy 4 lub 6 podaniach dziennie, co 4-6 godzin. Maksymalna dawka terapeutyczna to 60 mg/kg/dobę u dziecka do 3 miesiąca życia, 80 mg/kg/dobę u dziecka powyżej 3 miesiąca życia.

Lek może być przyjmowany na czczo, a także na pełny żołądek.

Możliwe efekty uboczne

Paracetamol dla dzieci, właściwie dawkowany, jest na ogół dobrze tolerowany. Jak zostało wspomniane, paracetamolu nie należy podawać w celu obniżenia gorączki, jeśli nie ma innych objawów wskazujących na ogólne złe samopoczucie. Ponadto, jeśli objawy nie ustąpią po zastosowaniu paracetamolu w ciągu 3 dni, dobrym pomysłem jest skontaktowanie się z pediatrą.

Paracetamol może stać się toksyczny dla wątroby po przekroczeniu określonej dawki, dlatego należy zwracać baczną uwagę na podawaną dziecku ilość leku. Bezwzględnym wskazaniem do kontaktu z lekarzem są objawy występujące po spożyciu, takie jak:

• Zaczerwienienie skóry
• Problemy z oddychaniem
• Pokrzywka
• Obrzęk twarzy, języka, ust, dłoni i stóp
• Żółtawe przebarwienia skóry (są oznaką uszkodzenia wątroby)

Kiedy nie zaleca się stosowania leku?

Poza przypadkami, w których dziecko jest uczulone lub nie toleruje substancji czynnej, paracetamol nie powinien być stosowany wyłącznie w celu obniżenia gorączki (jeśli nie występuje również złe samopoczucie), lub w celu zapobiegania drgawkom gorączkowym, ponieważ w tych przypadkach nie jest on skuteczny. Dodatkowo należy uwzględnić fakt, czy podopieczny  przyjmuje inne leki (bo mogą istnieć przeciwwskazania) i czy występują u niego pewne stany ryzyka związane z przyjmowaniem paracetamolu, takie jak:

• cukrzyca
• ]otyłość
• niedożywienie
• wywiad rodzinny który wykazał występowanie  reakcji hepatotoksycznej

Ostrzeżenie, ważne zarówno w przypadku stosowania paracetamolu, jak i ibuprofenu:

• Jeśli objawy nie ustąpią w ciągu 3-4 dni, należy skontaktować się z pediatrą.

W żadnym przypadku terapia nie powinna być kontynuowana dłużej niż 5 dni. Po tym czasie należy zasięgnąć porady lekarskiej.
Podczas leczenia należy bezwzględnie unikać łączenia lub naprzemiennego stosowania ibuprofenu i paracetamolu, ponieważ w obu tych przypadkach zwiększa się w ten sposób ryzyko wystąpienia działań niepożądanych.