Odruch Moro – jak wygląda, kiedy wygasa i dlaczego czasami wybudza dziecko ze snu?

Odruch Moro to fizjologiczna reakcja organizmu noworodka na nagły ruch czy poczucie zagrożenia. Jego obecność jest ważnym symptomem zdrowia dziecka. Czasami jednak odruch ten sprawia pewne problemy. Kiedy i jak sobie z nimi radzić?

Czym jest odruch Moro?

Odruch Moro (odruch obejmowania) to jeden z mimowolnych, automatycznych i pierwotnych odruchów noworodka. Pojawia się bardzo wcześnie, bo już w 9 tygodniu ciąży, trwa przez całą ciążę i jest obserwowany tuż po urodzeniu dziecka i w pierwszych tygodniach jego życia. W prawidłowym rozwoju powinien wygasnąć do ukończenia przez dziecko 4 miesiąca życia. Jego obecność jest związana z rozwojem każdego zmysłu. Utożsamiany jest z reakcją walki lub ucieczki.

Odruch Moro pojawia się w określonych sytuacjach, zazwyczaj jest reakcją na nagły bodziec. Można go obserwować przede wszystkim wtedy, kiedy:

• dziecko się przestraszy,
• doświadczy nagłego niespodziewanego bodźca,
• zmieni się w sposób nagły położenie ciała dziecka (stymulacja błędnika),
• noworodek doświadczy nagłego ruchu osoby znajdującej się blisko,
• pojawi się nagły hałas,
• pojawi się niespodziewane źródło światła,
• dziecko doświadczy bólu,
• nagłego dotyku,
• zmiany temperatury.

Jak wygląda odruch Moro?

Odruch Moro jest łatwy do rozpoznania. Objawia się nagłym, symetrycznym wyrzutem rąk wraz z otworzeniem dłoni. Dziecko zastyga na chwilę w tej pozycji, a następnie dłonie powracają do pozycji wyjściowej. Gwałtownemu ruchowi rąk towarzyszy wdech, a powrotem do pozycji wyjściowej wydech. Noworodek na skutek tego odruchu pozostaje pobudzony, wzrasta ilość hormonów stresu – adrenaliny i kortyzolu. Czasami zaczyna płakać.

Obecność odruchu Moro lekarz sprawdza po urodzenia dziecka i podczas pierwszej wizyty w gabinecie.

Jaki jest cel tego odruchu?

Naukowcy sugerują, że odruch ten może mieć związek z reakcją naszych przodków na zagrożenie, która umożliwiała wczepienie się dziecka w mamę.

Wiadomo również, że celem odruchu Moro jest kształcenie mechanizmu oddychania w życiu płodowym. Po narodzinach pomaga w zaczerpnięciu pierwszego oddechu, a w pierwszych miesiącach życia jego rolą jest alarmowanie otoczenia o zagrożeniu i uzyskiwaniu natychmiastowej pomocy od opiekuna, najczęściej mamy dziecka.

Odruch Moro: nieprawidłowości

O nieprawidłowościach mówi się, gdy:

• nie stwierdza się odruchu Moro,
• odruch Moro jest osłabiony,
• jest asymetryczny – co może wskazywać na uszkodzenie aparatu ruchy.

Kiedy odruch Moro staje się niebezpieczny lub zwyczajnie przeszkadza?

Odruchy noworodkowe to ważne mechanizmy chroniące najmłodsze dzieci, pozwalające im przeżyć pierwsze trudne tygodnie życia. Ich rola w pewnym momencie się kończy, dlatego powinny wygasnąć. Jeśli się to nie dzieje i przykładowo odruch nazywany Moro nie wygaśnie do 4 miesiąca i nie przemieni się w wzdrygnięcie, wróży to niestety problemy. Dlatego wymaga wizyty u lekarza i diagnostyki.

Czasami odruch powoduje pewne niedogodności w opiece nad noworodkiem. Dzieje się tak wtedy, kiedy jest silny (zdarza się tak szczególnie po intensywnym porodzie, po cesarskim cięciu, czy porodach z udziałem kleszczy),  wtedy może nawet wybudzić dziecko z drzemki i utrudniać odpoczynek. Zdarza się, że z jego powodu niemowlę ma problem z zasypianiem i dłuższym spaniem. Warto wtedy rozważyć stosowanie otulaczy.