Odparzenia u niemowlaka – jak leczyć i jak zapobiegać?

Odparzenia u niemowlaka mogą pojawić się niezależnie od pory roku. Jednak najczęściej występują  późną wiosną i latem, kiedy temperatura powietrza szybko rośnie a skóra szybciej się poci.

Gdy dochodzi do pocierania dwóch powierzchni wilgotnej skóry lub jednej z nich z ubraniem (pieluszką), łatwo może dojść do podrażnień i odparzeń. U niemowląt i małych dzieci, u których nie brakuje fałdek skórnych (ciepłych i wilgotnych) odparzenia mogą powstawać na szyi, pod paszkami, w pachwinach a także między pośladkami. Kolejnym czynnikiem sprzyjającym odparzeniom jest kontakt skóry z moczem, dlatego odparzenia u niemowlaka najczęściej występują na skórze pod pieluszką.

Jak sobie radzić z odparzeniami? Jak im zapobiegać?

Odparzenia u niemowlaka

Odparzenia u niemowlaka – dlaczego zdarzają się tak często?

35 procent niemowlaków doświadcza odparzeń pieluszkowych, czyli rumienia pieluszkowego. Ich skora nie jest gładka i czysta, ale krwistoczerwona, podrażniona i bolesna. Niekiedy pojawiają się na niej bąble, pęcherze. Najwięcej zmian powstaje tam, gdzie kontakt z pieluszka jest największy. U chłopców zaczerwienienia występują w okolicy prącia, a u dziewczynek na pośladkach.

Najczęściej problemy u dziecka nasilają się między siódmym i dziewiątym miesiącem życia, kiedy dieta dziecka staje się bardziej urozmaicona. Zwiększa się wtedy ilość składników drażniących wydalanych przez dziecko.

Odparzenia u niemowląt to spory problem, który ma wiele przyczyn. Przede wszystkim skóra najmłodszych dzieci jest szczególnie delikatna i narażona na uszkodzenia. Płaszcz hydrolipidowy na skórze najmłodszych jest bardzo cienki i podatny na uszkodzenia. Szczególnie wrażliwe pod tym względem są miejsca, gdzie skóra jest w naturalny sposób cieńsza – w pachach, pachwinach, okolicy pieluszkowej.

Tendencja do nawrotów

Niestety rumień pieluszkowy lubi nawracać. Raz wyleczony zazwyczaj nie znika na zawsze.

U niektórych dzieci problem istnieje tak naprawdę przez cały okres noszenia pieluszki.

Najczęstszymi czynnikami ryzyka są:

  • alergie,
  • zachwiana równowaga pH, czyli brak równowagi kwasowo-zasadowej, konsekwencja tego jest zwiększona zawartość amoniaku w moczu

Poza tym należy zwrócić uwagę na zbyt częste mycie agresywnymi środkami myjącymi, noszenie zbyt ciasnej pieluszki czy ubrań.

Odparzenia u niemowlaka – jak wyglądają?

Wymienia się kilka typów infekcji skórnych, które zalicza się do odparzeń i są kategoryzowane jako rumień pieluszkowy.

Najpopularniejszym jest rumień wyprzniowy, który występuje w miejscach drażnionych przez pieluszkę lub ubranko. Szybko znika i nie jest bardzo dotkliwy. Co istotne nie pojawia się w fałdach skórnych.

Drugim typem jest rumień pieluszkowy okołoodbytowy, który występuje w obrębie odbytu. Najczęściej występuje u dzieci karmionych mieszanka a u starszych dzieci w momencie rozszerzenia menu.

Innym rodzajem jest rumień krawędziowy, który powstaje w miejscu ocierania się pieluszki czy ubrania dziecka o skórę.

Występuje też rumień drożdżakowy, ma postać dość intensywnych plam i co wyróżnia go na tle innych typów rumienia powoduje dość intensywne swędzenie. Jeśli zmiana nie znika po 72 godzinach oznacza, że doszło do nadkażenia bakteryjnego typem drożdżaków nazywanych bieżnikiem białym. Tego typu zmiany mogą występować po kuracji antybiotykami. Zmiany zaatakowane przez drożdżaki leczymy maściami antygrzybicznymi.

Gdy plamy są rozwlekle, towarzyszą im ropne pęcherze, najczęściej mówimy o rumieniu łojotokowym. Dziecko skłonne do tego typu zmian najczęściej na ciemieniuchę. Ma obszary podrażnione na skórze nie tylko w obrębie pieluszkowym. Rumień łojotokowy leczy się lekami że steroidami.

Rumień może być także wywołany przez paciorkowce lub gronkowce i wtedy mówimy o rumienia liszajowatym. Charakterystycznym objawy są pękające pęcherze pozostawiające po sobie żółtawe strupki. Niekiedy mogą powstawać same strupy z czerwoną otoczka ale bez pęcherzy.  Rumień liszajowaty występuje w okolicy pieluszkowy, ale też na udach, podbrzuszu. Liszaj leczy się antybiotykami.

Dzisiaj bardzo często występuje rumień atopowy, który mocno swędzi. Może pojawić się w każdym obszarze ciała. Jest trud w leczeniu. Może nie znikać tygodniami. W okolicy pośladków występuje najczęściej u dzieci między szóstym a dwunastym miesącem życia.

I na koniec wyróżnia się rumień typu intertrigo, który widoczny jest jako lekkie zaczerwienienie skóry. Występuje w faldach skórnych, w okolicy ud, pod pachami, jako odparzenia na szyi. Może towarzyszyć mu biała lub żółta wydzielina. Zmiany odparzeniowe często wymagają użycia maści hydrokortyzolowej.

W rzadkich przypadkach rumień w okolicy pieluszki może być objawem łuszczycy. Zmiany mogą pojawić się i znikać. Mogą też trwać miesiącami a nawet latami.

Odparzenia i alergie

Odparzenia bardzo często zdarzają się dzieciom ze szczególnie wrażliwą skórą, na przykład z alergiami, AZS, wypryskami. Często przyczyną jest nadwrażliwość lub złe tolerowanie składników kosmetycznych, uczulenie na stosowane proszki do prania. Niekiedy odparzenia to efekt złego tolerowania stosowanych pieluszek (uwaga! pieluszki mogą uczulić nawet po kilku miesiącach ich stosowania).

Problemem może być zbyt rzadka zmiana pieluszek, w konsekwencji czego skóra dziecka długo jest mokra. Drugi częsty powód to za mało staranne osuszanie skóry maluszka po kąpieli.

Jak chronić dzieci przed alergiami?

Jak leczyć odparzenia u niemowlaka? Oczyszczanie, wietrzenie i natłuszczanie

Odparzeniom sprzyja wilgoć. Zarówno ta spowodowana nadmierną potliwością, jak i związana z kontaktem z moczem, a właściwie amoniakiem. Z tego powodu tak istotne jest:

  • częste zmienianie pieluszek (szczególnie w okresie infekcji, podwyższonej temperatury, ząbkowania, kiedy szczególnie łatwo o odparzenia)
  • wietrzenie odparzonych okolic,
  • dbanie o wrażliwą skórę dziecka: przemywanie jej wodą (najlepiej ograniczyć częstotliwość używania chusteczek nawilżanych, które mogą podrażniać delikatną skórę), dokładne wysuszanie i smarowanie tłustym kremem. Optymalne natłuszczenie chroni przed podrażnieniami. Dobrze sprawdza się również oszczędnie stosowana zasypka, która pozwala zmniejszyć problem z nadmierną wilgocią w ciepłych miejscach na ciele dziecka.

Częste przewijanie niemowlaka

Nie czekaj z przewijaniem. Jeśli dziecko jest rozbudzone w nocy, zmień mu pieluszkę. Rób to za każdym razem, gdy podejrzewasz, że pieluszka może być zabrudzona.

Generalnie dzieci mające problem z rumieniem w okolicy pośladków nie powinny być przewijane rzadziej niż co trzy godziny.

Oczyszczanie

Zadbaj o delikatna pielęgnację. Nie myj skóry dziecka mydłem częściej niż raz dziennie. Gdy to tylko możliwe do podrywania używaj tylko wody. Po oddaniu stolca od razu myjemy maluszka przy użyciu ciepłej wody. Można też umyć pupę dziecka w umywalce. Po oddaniu moczu mycie nie jest konieczne, ale już przewijanie tak.

Uwaga na pojenie

Unikaj nadmiernego pojenia dziecka zwłaszcza sokami z butelki. Podaj maluszkowi sok z kubka.

Wietrzenie

Jeśli rumień jest spory, podłóż pod pupkę maluszka kilka pieluszek tetrowych , na samo dno wsuń ceratkę nieprzemakalna. I jeśli w pomieszczeniu jest ciepło, niech w takiej pozycji dziecko poleży. Może nawet tak zasnąć. Jeśli odparzenia są duże i dotkliwe, ich wietrzenie zapewni sporą ulgę.

Zmiana rodzaju używanej pieluszki

Wypróbuj różne pieluszki. Czasami dziecko na uczulenie na konkretną markę.

Maści na odparzenia u niemowlaka

Po przewijaniu nakładaj na skórę dziecka warstwę ochronną – idealna będzie maść cynkowa, wazelina lub wskazana przez pediatra. Pamiętaj jednak, że smarowana skórą musi być starannie wytarta.

Niektórzy specjaliści polecają domowe sposoby absorbujące wilgoć z obszaru pieluszkowy, na przykład użycie mąki ziemniaczanej, która może być dużo lepsza niż popularne pudry dla niemowląt.

Konsultacji pediatrycznej wymaga wszelkie długo utrzymujące się zmiany u niemowlaka. Należy udać się wtedy do pediatry. Dermatolog oceni stan skóry, jeśli stosowane leki nie są dlaczego, zmiany powracają lub stan dziecka się pogarsza.

Przeczytaj stare i nowe sposoby na odparzenia u niemowląt – co lepsze: kąpiel w krochmalu czy nowoczesny krem?

A Wy, co polecacie na odparzenia u niemowlaka?

Bibliografia:

Heidi Murkoff, Sharon Może „Pierwszy Rok życia dziecka „, Poznań 2014

Działowska Monika Multan Aleksandra, „Zdrowy maluszek. Wyprawka noworodka lekarskim okiem”, Gliwice 2022.

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Skonsultuj się z lekarzem.

Jesteśmy tu dla Ciebie. Podejmujemy tematy, które dla nas, Rodziców, są ważne. Miło nam Ciebie gościć na naszej stronie! :) Pozostaw ślad po sobie w komentarzu! Jeśli prowadzisz bloga, chętnie Cię odwiedzimy! :)

Komentarze

Odpowiedz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.*