Od kiedy dziecko pamięta?

Mózg dziecka potrafi niejednokrotnie zaskoczyć. Dla przykładu, najnowsze badania pokazują, że nawet bardzo mały człowiek jest w stanie przywołać niektóre wspomnienia z przeszłości. Zastanawiasz się od kiedy Twój maluch zapamiętuje wydarzenia? W jaki sposób kształtuje się jego pamięć? Po lekturze tego artykułu będziesz wiedzieć od kiedy dziecko pamięta.

Badania nad dziecięcą pamięcią – co wykazały?

Umiejętność zapamiętywania stanowi interesujący temat wśród wielu badaczy. Naukowcy postanowili przeprowadzić eksperyment, celem lepszego zrozumienia tego mechanizmu. W tym celu zaprosili do badania 140 dzieci w wieku od 4 do 13 lat i poprosili o opowiedzenie swojego najwcześniejszego wspomnienia. Po dwóch latach naukowcy ponownie poprosili
grupę badanych o podzielenie się wspomnieniem. Jednocześnie, poproszono rodziców dzieci o potwierdzenie, czy podane przez dziecko wydarzenie rzeczywiście miało miejsce.

Wyniki badań okazały się zaskakujące.

W większości przypadków dzieci między 4 a 7 rokiem życia opisywały inne wspomnienie za pierwszym i za drugim razem. Co ciekawe, badacze, którzy powtarzali dziecku, że na pierwszej sesji opowiedzieli inną historię bardzo często spotykali się z zaprzeczeniem ze
strony osoby badanej. Z kolei w grupie wiekowej od 10 do 13 lat wspomnienia z obu spotkań były takie same zaledwie u jednej trzeciej dzieci. Ponad połowa badanych przywoływała inne wspomnienie. Co to oznacza?

Specjaliści doszli do wniosku, że najwcześniejsze wspomnienie u dziecka może ulec przekształceniu w wyniku działania czasu. Około 10. roku życia dochodzi do częściowego wyparcia ,,starych” wspomnień, celem zastępowania ich ,,nowymi”.

Amnezja dziecięca – skąd się bierze?

W książce profesor Marii Jagodzińskiej pt. ,,Rozwój pamięci w dzieciństwie” można znaleźć informację na temat tzw. amnezji dziecięcej. Jak wyjaśnia autorka, jej głównym źródłem jest sposób postrzegania świata przez małe dziecko. Maluch nie jest w stanie zrozumieć, uporządkować i nazwać otaczającej go rzeczywistości tak samo, jak osoba dorosła. Z tego powodu naturalnym jest, że nie bardzo często nie jest w stanie przywołać wspomnień z pierwszych lat życia.

Drugą ważną przyczyną podawaną przez profesor Jagodzińską jest poczucie własnego ego, a raczej problem z jego ustaleniem na wczesnych etapach życia. Co ciekawe, wyniki niektórych badań sugerują, że jedynacy mają możliwość sięgania pamięcią dalej, niż ich rówieśnicy, którzy mają rodzeństwo. Prawdopodobnie wynika to z tzw. ,,braku konkurencji”, a co za tym idzie – częstszej możliwości do skupienia się na sobie, swoich przemyśleniach oraz gromadzeniu wspomnień.

Pamięć noworodka i małego dziecka – jak to działa?

Wbrew temu co się sądzi, pamięć dziecka rozwija się dość szybko. Jak inaczej maluch miałby rozpoznać mamę, tatę czy też innych członków rodziny?

Dla przykładu, niemowlęta potrafią rozpoznać twarz rodzica już w pierwszych tygodniach życia, zaś innych bliskich – w 4. lub 5. miesiącu. Dziecko w wieku 8. miesięcy szuka zabawki, która upadła mu na podłogę, a więc pamięta o tym, że stracił ją z oczu. Z kolei maluch do 1. roku życia nie tylko rozpoznaje przedmioty, ale potrafi również odtwarzać wydarzenia z przeszłości, które pokazał mu rodzic np. położenie się do łóżka i przykrycie kocykiem.

Nie bez powodu mówi się, że małe dzieci chłoną wiedzę tak jak gąbka wodę. Maluchy w wieku 2-3 lat bardzo szybko zapamiętują wierszyki, rozpoznają różne miejsca, a także gromadzą bardzo wiele informacji na temat otaczającej rzeczywistości.

Pamięć małego dziecka działa inaczej niż u osób dorosłych. W pierwszych latach życia człowiek musi bowiem nauczyć się podstawowych aspektów, takich jak mowa, ruch, nazewnictwo rzeczy i zjawisk, a także rozpoznawanie bliskich mu osób. Dopiero podstawowo ukształtowany umysł jest w stanie zapamiętywać i przytaczać wspomnienia z przeszłości. Z uwagi na osobiste uwarunkowania, niektóre dzieci są w przywoływać wspomnienia szybciej, a niektóre wolniej. Naturalnym jest również to, że z biegiem lat część wspomnień ulega zatarciu.