Niedokrwistość w ciąży to częsty problem

Kobiety w ciąży powinny systematycznie badać krew, zazwyczaj ginekolodzy wielokrotnie w ciągu 9 miesięcy zlecają morfologię. Między innymi dlatego, że powszechnym problemem jest niedokrwistość w ciąży. Gdy dochodzi do tej nieprawidłowości, w krwi brakuje wystarczającej ilości czerwonych krwinek, które są potrzebne do przenoszenia tlenu do matki i dziecka. Skutek jest prosty do przewidzenia – zmęczenie, osłabienie, a w poważnych przypadkach nawet – zwiększone ryzyko przedwczesnego porodu. Jak rozpoznać niedokrwistość w ciąży i jak sobie z nią radzić? Co pomaga, a jakich metod lepiej nie stosować?

Niedokrwistość w ciąży to częsty problem

Niedokrwistość w ciąży jest pod wieloma względami fizjologiczna. W ciele przyszłej mamy powstaje więcej krwi, wszystko po to, by wspierać rozwój dziecka. Jednocześnie większa ilość krwi wymaga większej ilości żelaza i niektórych innych składników odżywczych do produkcji dodatkowej krwi.  Z tego powodu łagodna anemia w ciąży jest naturalna. Problem pojawia się wtedy, kiedy niedokrwistość staje się bardziej zaawansowana. Ciężka niedokrwistość z niedoboru żelaza lub witamin wymaga leczenia.

Niedokrwistość w ciąży: objawy

Jak poznać, że Twój problem to anemia? Najprościej kontrolować krew, wykonując morfologię. Pod uwagę należałoby wziąć również następujące objawy:

• uczucie zmęczenia,
• blada skóra, usta i paznokcie,
• zawroty głowy,
• duszność,
• przyspieszone bicie serca,
• obniżona koncentracja,
• apetyt na jedzenie dziwnych rzeczy, na przykład gliny,

Trzeba jednak pamiętać, że powyższe objawy nie muszą się pojawić. Niedokrwistość w ciąży może nie dawać żadnych sygnałów. Zdarza się, że jej obecność jest trudna do zaobserwowania przez przyszłą mamę, bo sygnały, które wysyła organizm są podobne do tych charakterystycznych dla ciąży.

Niedokrwistość w ciąży – to mogą być przyczyny

W trakcie ciąży zazwyczaj niedokrwistość ma następujące przyczyny:

• niedokrwistość z niedoboru żelaza,
• niedokrwistość z niedoboru foliany,
• niedokrwistość z niedoboru witaminy B12.

W pierwszym przypadku, gdy niedokrwistość w ciąży wynika z niedoboru żelaza dochodzi do sytuacji, kiedy organizm nie ma wystarczającej ilości żelaza do wytworzenia odpowiedniej ilości hemoglobiny (białka występującego w czerwonych krwinkach, które prowadzi tlen z płuc do innych obszarach w ciele). W tym przypadku tkanki nie są wystarczająco dotlenione. Niedobór żelaza to najczęstsza przyczyna niedokrwistości w ciąży. Gdy spodziewamy się dziecka, nasze zapotrzebowanie na żelazo wzrasta aż dwukrotnie (równe jest 27 miligramów żelaza na dobę).

Drugi typ to niedokrwistość z niedoboru foliany, czyli wynikająca z niedostatecznej ilości kwasu foliowego. Organizm potrzebuje tego składnika do produkcji nowych komórek, w tym czerwonych krwinek tworzących krew. Warto dodać, że niedobór kwasu foliowego, oprócz problemów z niedokrwistością, może prowadzić również do innych zmian – przykładowo może skutkować wystąpieniem niektórych wad wrodzonych – takich jak niska waga urodzeniowa i wady cewy nerwowej.

Niedokrwistość w ciąży może także wynikać z niedoboru witaminy B12, która jest niezbędna organizmowi do wytworzenia zdrowych krwinek czerwonych. Dlatego tak istotne jest, by przyszła mama wraz z dietą dostarczała odpowiednią ilość witaminy B12. Szczególnie narażone są kobiety niejedzące mięsa, jaj, produktów mlecznych.

Kiedy kobieta jest szczególnie narażona na niedokrwistość w ciąży?

Istnieją pewne predyspozycje, które decydują o tym, że ryzyko niedokrwistości w ciąży znacznie wzrasta. Najczęściej w tym kontekście wymienia się:

• ciążę mnogą,
• krótki odstęp między kolejnymi ciążami,
• częste wymioty w ciąży wynikające z porannych mdłości,
• dieta uboga w żelazo,
• ciąża nastoletnia,
• niedokrwistość przed ciążą,
• bardzo obfite miesiączki przed ciążą.

Niedokrwistość w ciąży niesie pewne komplikacje

Obecność niedokrwistości w ciąży zwiększa ryzyko wystąpienia innych problemów. Udowodniono, że przy anemii wzrasta ryzyko:

• urodzenia wcześniaka lub dziecka o niskiej wadze urodzeniowej,
• depresji porodowej,
• urodzenia dziecka z anemią,
• urodzenia dziecka z opóźnieniami rozwojowymi.

Poza tym jeśli pojawia się niedokrwistość z powodu niedoboru witaminy B12 lub kwasy foliowego istnieje większe ryzyko urodzenia dziecka z wadami cewy nerwowej.

Dlaczego w ciąży należy badać krew?

Badanie krwi w ciąży jest bardzo ważne, bo pozwala szybko zdiagnozować obecność anemii. Podczas standardowego badania sprawdza się poziom hemoglobiny, białka, które przenosi tlen z płuc do innych obszarów organizmu. Ocenia się też hematokryt, mierzący ilość czerwonych krwinek w próbie krwi.

Badanie krwi w ciąży należy powtarzać. Często bowiem anemia rozwija się wraz z zaawansowaniem ciąży. To, że wyniki są prawidłowe na początku ciąży, nie oznacza, że takie będą, gdy ciąża będzie bardziej zaawansowana.

Jak leczyć i jak zapobiegać niedokrwistości w ciąży?

Leczenie niedokrwistości w ciąży zazwyczaj polega na suplementacji witamin i minerałów (na rynku są tabletki specjalnie dedykowane przyszłym mamom). Lekarz zazwyczaj zwraca kobiecie uwagę na dietę. Ta powinna być bogata w naturalne źródła żelaza – chude czerwone mięsa, drób, ryby. Aby zwiększyć wchłanianie żelaza, należy zadbać o dostarczenie wystarczające ilości witaminy C, którą można znaleźć w soku pomarańczowym, pomidorowym, jagodach, truskawkach, itd.