Na co mogą liczyć rodzice? Przegląd rodzinnych benefitów

Razem z dziećmi pojawiają się nowe wydatki. Jakie świadczenia pieniężne rodzice mogą otrzymać od państwa, a jakie dodatkowe wsparcie może zapewnić pracodawca? Warto wiedzieć, aby z nich skorzystać.

Wsparcie rządowe

Becikowe

W ciągu pierwszego roku od urodzenia dziecka, rodzice mogą ubiegać się o tzw. becikowe, czyli jednorazowe wsparcie w wysokości 1000 zł. O świadczenie mogą ubiegać się rodzice lub opiekunowie prawni, aby je otrzymać, muszą złożyć wniosek w odpowiedniej instytucji (w każdej gminie w innej). Becikowe jest przeznaczone dla rodzin, w których dochód na osobę nie przekracza 1922 zł netto. Dodatkowym warunkiem jest także pozostawanie matki dziecka pod opieką medyczną od 10 tygodnia ciąży do porodu.

Urlopy rodzicielskie

Młodym mamom przysługuje obowiązkowy urlop macierzyński, który może trwać 20 tygodni. 14 tygodni wykorzystuje matka dziecka, pozostałe 6 może wybrać ubezpieczony ojciec dziecka. Urlop macierzyński matka może rozpocząć 6 tygodni przed porodem. W wyjątkowych sytuacjach ojciec może wykorzystać 100% urlopu macierzyńskiego.

Urlop macierzyński jest płatny, a kwota zasiłku różna, zależna od tego, czy matka pracowała przed ciążą oraz ile wynosiły jej zarobki.

Po urlopie macierzyńskim jeden lub oboje rodziców może skorzystać z urlopu rodzicielskiego. Trwa on do 32 tygodni, które może wykorzystać w całości jeden rodzic lub dwoje – naprzemiennie, dzieląc się tygodniami, albo równocześnie wykorzystując po 16 tygodni. Urlop ten jest płatny, kwota wyliczana jest podobnie jak przy urlopie macierzyńskim, jednak wypłacana w 100% jest tylko przez pierwsze 6 tygodni, potem wypłacane jest 60% kwoty.
*Urlopy macierzyński i rodzicielski mogą być dłuższe, jeśli urodzone zostało jednorazowo więcej niż jedno dziecko.

Ojcu dziecka przysługuje także 2-tygodniowy urlop ojcowski, płatny w 100%, który może on wykorzystać w ciągu pierwszych dwóch lat życia dziecka. Urlop można wybrać jednorazowo w całości lub podzielić na dwie części.

Rodzicom przysługuje także bezpłatny urlop wychowawczy, który trwa do 36 miesięcy. Może być on podzielony na 5 części i wykorzystany do ukończenia przez dziecko 6 lat.

Opieka żłobkowa i przedszkolna

Państwo zapewnia rodzicom dostęp do żłobków i przedszkoli, jednak nie ma wpływu na opłaty za korzystanie z placówek oraz nie gwarantuje przyjęcia do wybranej placówki. Dzieci w wieku 6 lat mają obowiązek chodzenia do przedszkola, więc urząd gminy lub miasta musi zapewnić im miejsce w placówce.
Rodzice mogą ubiegać się także o rządowe dofinansowanie za zatrudnienie niani dla dzieci w wieku 20 tygodni – 3 lata, a w wyjątkowych okolicznościach do 4 lat.

Program Rodzina 500+

Nowy program rządowy ma być stałym wsparciem na wychowywanie dzieci, szczególnie dla rodzin uboższych lub wielodzietnych. Program jest przeznaczony dla rodziców i opiekunów dzieci do 18 roku życia. Na przyznanie świadczenia oraz na jego wysokość ma wpływ wiele czynników, m.in. liczba dzieci, ich wiek, dochody na osobę w rodzinie. W przypadku rodzin z dochodem poniżej 800 zł netto na osobę, wsparcie przeznaczone jest już na pierwsze lub jedyne dziecko, w innych przypadkach świadczeniem objęte są drugie oraz kolejne dzieci. Minimalne przyznawane wsparcie dla rodzin kwalifikujących się do programu, wynosi 500 zł miesięcznie na jedno dziecko.

Wniosek o przyznanie świadczenia składa się co roku we wskazanej przez miasto instytucji w miejscu zamieszkania lub przez Internet.

Inne benefity

Rodzice i dzieci mogą korzystać także z innych rozwiązań, które przede wszystkim zmniejszają ich wydatki, np.:

• z ulg podatkowych na dzieci podczas corocznych rozliczeń majątkowych,
• z Karty Dużej Rodziny, przeznaczonej dla rodzin, w których rodzice mają na utrzymaniu przynajmniej troje dzieci,
• z dofinansowania na zakup podręczników szkolnych w ramach programu „Wyprawka szkolna”,
• z zasiłku opiekuńczego na opiekę nad chorym dzieckiem lub dzieckiem zdrowym do 8. roku życia.

Dokładnie informacje wymienionych programach dostępne są na stronach www.obywatel.gov.pl i www.rodzina.gov.pl

Wsparcie od pracodawcy

Programy rządowe są powszechnie znane, jednak nie wszyscy rodzice wiedzą, że mogą otrzymać także wsparcie w swoim miejscu pracy. Oczywiście każda firma podchodzi do tych kwestii inaczej, ale dobrze jest wiedzieć, jakie są możliwości. Warto zauważyć, że na najbogatsze pakiety benefitów mogą liczyć pracownicy branż, w których panuje niedobór specjalistów – m.in. w IT. – Jako pracodawca nie tylko spełniamy wszelkie rządowe zalecenia, takie jak np. skrócony czas pracy dla karmiących mam, ale też dajemy więcej – młodym rodzicom zapewniamy elastyczny czas pracy, opiekę lekarską dla całej rodziny, a także wsparcie finansowe. Chcemy mieć zadowolonych pracowników, którzy zostaną z nami przez lata – mówi Aneta Raczek, HR Site Manager z wrocławskiego oddziału firmy Nokia, która w Polsce zatrudnia ponad 3000 osób.

W wielu międzynarodowych firmach, w tym w Nokii, pracownicy, którzy zakładają rodziny mogą liczyć na specjalne bonusy. W biurowcach powstają pokoje do karmienia dzieci, firmowe żłobki i przedszkola, organizowane są imprezy dla całych rodzin i inne akcje specjalne skierowane do dzieci.

Prywatne firmy mogą dofinansowywać pobyt dziecka pracownika w placówce opiekuńczej – do 400 zł miesięcznie za żłobek lub klub dziecięcy oraz do 200 zł za przedszkole. Jednak nie każdy rodzic o tym wie, a nie każdy pracodawca chce udzielić takiego wsparcia. – W Nokii oczywiście zapewniamy dofinansowanie do opieki w żłobku, przedszkolu czy przez nianię, ale to nie wszystko. Firma dofinansować może także wyprawkę szkolną lub samodzielny wypoczynek dziecka. Jednak z naszej perspektywy nie tylko wsparcie finansowe jest ważne – przede wszystkim rodzice w Nokii mogą liczyć na wyrozumiałość ze strony managerów, jeśli dziecko się nagle rozchoruje albo wizyta u specjalisty będzie możliwa tylko w godzinach pracy. Chcemy, aby nasi pracownicy byli w stanie łączyć pracę i życie rodzinne i zachowywali w tym równowagę, dlatego staramy się reagować na ich potrzeby i ułatwiać to, co możemy – dodaje Martyna Kosiorek, Recruitment Manager z Nokii.

Jak widać, miejsce i warunki pracy rodzica mają wpływ na funkcjonowanie całej rodziny. Warto więc przy decyzji o zmianie pracodawcy pamiętać o tym, żeby sprawdzić, jak firma zapatruje się na rodziców i co im oferuje.