Mięczak zakaźny u dziecka

Mięczak zakaźny to choroba wieku dziecięcego, która objawia się pojawieniem na skórze licznych grudek i wykwitów. Infekcję wywołuje wirus MCV z rodziny pokswirusów charakteryzujący się wysoką transmisją. Dolegliwość zazwyczaj dotyka młodsze pociechy, zwłaszcza te do 5. roku życia. Choroba rozprzestrzenia się głównie drogą kropelkową, dlatego do zarażenia najczęściej dochodzi w żłobkach, przedszkolach lub na placach zabaw. Czym jest mięczak zakaźny i jakie symptomy powoduje infekcja?

Czym jest mięczak zakaźny?

Mięczak zakaźny jest chorobą wirusową skóry oraz błon śluzowych występującą przeważnie u dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym, rzadziej u dorosłych. Dolegliwość wywołuje wirus z grupy ospy (MCV I i II – Molluscum contagiosum virus), który namnaża się bezpośrednio w warstwie naskórkowej. Okres jego wylęgania wynosi od 2 tygodni, aż do nawet 6 miesięcy. Wirus przenosi się przede wszystkim drogą kropelkową, poprzez bezpośredni kontakt z wydzieliną bądź skórą zakażonego.

Dzieci najczęściej zarażają się więc w przedszkolu lub szkole, zwłaszcza podczas korzystania z tych samych zabawek, ręczników, gąbek do mycia czy innych przedmiotów codziennego użytku. Mięczakiem zakaźnym można też się jednak zakazić w innych miejscach publicznych, w tym na basenie lub placu zabaw. Chociaż schorzenie cechuje się dosyć łagodnym przebiegiem, to wykazuje przy tym skłonność do przewlekłego występowania. W niektórych przypadkach może trwać nawet kilka lat.

Objawy mięczaka zakaźnego u dzieci

Charakterystycznymi objawami mięczaka zakaźnego są liczne zmiany skórne występujące w postaci małych, napiętych guzków lub grudek o białym bądź półprzezroczystym zabarwieniu. Zazwyczaj osiągają one niewielkie rozmiary od 1 do 5 mm. Zmiany mają twardawą konsystencję i wyróżniają się pępkowatym zagłębieniem w środkowej części, które po przekłuciu wydala kaszkowatą masę.

Dodatkowo wokół nich mogą pojawić się też rumieniowate albo odbarwione obwódki. U dzieci najczęściej wykwity usytuowane
są na powiekach, twarzy, tułowiu oraz kończynach. Zmianom skórnym spowodowanym zakażeniem mięczakiem zakaźnym mogą również towarzyszyć inne objawy, w tym:

•  świąd skóry;
• zapalenie spojówek lub rogówki (jeśli zmiany pojawiły się na powiece lub w obszarze oczu);
• niewielkie dolegliwości bólowe w okolicach wykwitów skórnych;
• nadkażenie bakteryjne guzka;
• rumień.

Mięczak zakaźny – przyczyny oraz czynniki ryzyka

Bezpośrednią przyczyną wystąpienia choroby jest zakażenie wirusem MCV. Patogen atakuje wyłącznie komórki naskórka, jednocześnie intensywnie namnażając się w warstwie kolczastej. Wirus poprzez aktywne zajęcie komórek stopniowo rozprzestrzenia się na większą powierzchnię, co doprowadza do zainfekowania kolejnych obszarów skóry. Istnieje jednak szereg czynników, które zwiększają prawdopodobieństwo zachorowania. Wśród nich wymienia się:

•  wiek poniżej 5. roku życia;
• obniżoną odporność;
• atopowe zapalenie skóry;
• przyjmowanie preparatów immunosupresyjnych.

Leczenie mięczaka zakaźnego

Mięczak zakaźny jest dosyć delikatną chorobą i w wielu przypadkach nie wymaga nawet specjalistycznego leczenia. Jeśli istniejące zmiany skórne mają jednak rozległy charakter, wykazują tendencję do rozprzestrzeniania się po całym ciele bądź utrzymują się przez wiele tygodni to warto wtedy wprowadzić odpowiednią terapię. Niezbędna okaże się tutaj wizyta u dermatologa, który w warunkach laboratoryjnych zadecyduje o sposobie leczenia wykwitów. Do metod wykorzystywanych przy leczeniu mięczaka zakaźnego należą:

• doustne leki hamujące rozprzestrzenianie się wirusa;
• preparaty do stosowania miejscowego (np. maści, roztwory);
• sposoby mechaniczne, w tym łyżeczkowanie, laseroterapia, krioterapia lub elektrokoagulacja.

Ponadto na czas terapii zaleca się rezygnację z basenów czy sportów kontaktowych oraz zaprzestania używania wspólnych ręczników i pościeli w celu zminimalizowania dalszej transmisji wirusa. 

Mięczak zakaźny to bardzo łagodna choroba niemająca większego wpływu na zdrowie dziecka. Doprowadza jednak do pojawienia się nieestetycznych zmian skórnych, które mali pacjenci mogą dodatkowo rozdrapywać czy wyciskać, co może zaostrzać objawy dolegliwości.

W przypadku wykrycia niepokojących symptomów, warto udać się do lekarza rodzinnego lub dermatologa w celu podjęcia odpowiedniego leczenia.

Bibliografia:
Kisiel K., Mięczak zakaźny i brodawki wirusowe u dzieci – co może zrobić pediatra i lekarz rodzinny?,
Jesień Pediatryczna 2017 – Krajowa Konferencja Szkoleniowa, Warszawa 2017.Ruszkowska L., Mięczak
zakaźny u dzieci, „Pediatria po Dyplomie” 2017, nr 2.