Ten lek obniża odporność dziecka nawet na pół roku. Jest często przepisywany!

Częste choroby dzieci to dzisiaj norma. Wielu rodziców, nie tylko w Polsce, narzeka na nawracające infekcje. Przyzwyczailiśmy się do permanentnego kataru u dzieci, do ciągłego pokasływania, zmian skórnych, problemów z wypróżnianiem, zaparć, czy biegunek.  Boimy się bakterii i wirusów, które czyhają na dzieci wszędzie. Jesteśmy zmęczeni ciągłym podawaniem leków, chodzeniem do lekarzy, braniem zwolnień. Nic dziwnego, że tak bardzo pragniemy, żeby to się wszystko skończyło. I często prosimy o coś, co szybko pomoże dziecku. Wtedy najczęściej dostajemy receptę na ten lek…

Antybiotyki – kilka słów wstępu

Antybiotyki wynaleziono w 1928 roku. Uważa się, że od II Wojny Światowej uratowało 100 milionów istnień.

Problemem jest nie obecność antybiotyków na rynku, ale częstotliwość ich zażywania.

Większość dziecięcych (i nie tylko) infekcji wywoływana jest przez wirusy (szacuje się, że aż 70%). Podanie antybiotyku w celu ich leczenia jest nieskuteczne.

Wielu pediatrów nie wyobraża sobie na przykład leczenia zapalenia ucha czy oskrzeli bez antybiotyków. Tymczasem najnowsze wskazania są jasne – w przypadku dzieci powyżej 2 roku życia mających zapalenie ucha wskazana jest baczna obserwacja. W 8 na 10 przypadków udaje się uniknąć stosowania antybiotyków. Dlaczego tak tak ważne? Ponieważ podawanie antybiotyków prowadzi do przykrych konsekwencji zdrowotnych. Przede wszystkim zaburza funkcjonowanie jelit w okresie, w którym mały człowiek jest najbardziej narażony na negatywny wpływ czynników zewnętrznych.

Jak cukierek, który pomoże na wszystko

W Polsce antybiotyki podawane są jak cukierki. Przepisuje się je na niemal każdą przedłużającą się infekcję. Najczęściej bez sprawdzenia, co tak naprawdę dziecku dolega. Ze względu na oszczędności nie robi się wymazów, nie bada, czy/i jaka bakteria wywołała infekcję. Tak dla zasady, na wszelki wypadek podaje się antybiotyk, który ma zadziałać, jeśli doszłoby do nadkażenia bakteryjnego. Często zanim tak naprawdę bakterie mają szansę zaatakować! Innymi słowy działa się profilaktycznie, na wszelki wypadek tam, gdzie wystarczyłaby czujność i ingerencja wtedy, kiedy sytuacja zmieniłaby się na gorsze. Teoretycznie można byłoby przyklasnąć takiemu postępowaniu opierającemu się na ostrożności, ale jest mnóstwo problemów z tym związanych….i konsekwencji wynikających z podawania jednego antybiotyku za drugim.

Lek o działaniu ogólnym

Antybiotyki zazwyczaj podaje się doustnie, w ten sposób lek nie działa tylko miejscowo, tam, gdzie rozwija się stan zapalny, ale na cały organizm, przy okazji wybijając dobre bakterie w jelitach, które są odpowiedzialne za prawidłowe działanie układu odporności. To właśnie jelita odpowiadają za 2/3 odporności. Całość tkanki limfatycznej występującej w obrębie układu pokarmowego (tzw GALT – gut associated lymphoid tissue) to prawie 70 procent układu odpornościowego człowieka. Posiadanie zróżnicowanej i zrównoważonej fory bakteryjnej jest kluczem do zdrowia naszych dzieci.

Na odbudowę flory bakteryjnej potrzeba ponad roku

Jak długo po antybiotykoterapii dziecko ma obniżoną odporność? W optymistycznej wersji utrzymuje się, że pół roku. Tyle potrzeba, by przy usilnych staraniach odbudować florę bakteryjną.

Naukowcy z Uniwersytetu Helsińskiego uważają z kolei, że czas rekonwalescencji jest znacznie dłuższy i trwa co najmniej rok. Najtrudniejsza sytuacja pojawia się wtedy, kiedy w jednym sezonie dziecko otrzymuje kilkukrotnie antybiotyk. Odporność jest wtedy bardzo niska, stąd po jednej chorobie rozwija się kolejna, która znowu wymaga podawania antybiotyków.

A w dłuższej perspektywie czasowej…

Antybiotyki zaburzają wewnętrzną równowagę, prowadzą do stanu zapalnego. Dzisiaj już wiadomo, że po antybiotykoterapii, zwłaszcza powtarzanej kilkukrotnie u małych dzieci, zwiększa się ryzyko zachorowania na cukrzycę typu I, choroby metaboliczne a nawet nowotwory. Ponadto antybiotyki przyjmowane w dzieciństwie zwiększają ryzyko rozwoju astmy i otyłości.

Naukowcy udowodnili, że częste podawanie antybiotyków z grupy makrolidów prowadzi do długotrwałych zmian we florze bakteryjnej u dzieci i pogorszenia funkcjonowania układu odporności na całe życie.

Antybiotyki – samo zło?

Według WHO, ponad 40% antybiotyków przepisywanych dzieciom podawana jest na wyrost w wyniku błędnej diagnozy. Dlatego tak istotne jest, by znaleźć dobrego lekarza, który nie przypisuje lekką ręką antybiotyków.

Warto spojrzeć nie tylko na korzyści krótkotrwałe wynikające z antybiotykoterapii, ale również długotrwałe zagrożenia. Zarówno te oddziałujące na zdrowie dziecka, jak i wynikające z uodparniania się bakterii na leki.