Dwunastolatek to już nie jest małe dziecko, o czym nam, rodzicom wielokrotnie, niemal na każdym kroku przypomina. Jakie zmiany następują u dzieci, które kończą dwanaście lat, czyli wszystkich dzieci w 13 roku życia? Czego możemy się spodziewać?
Dwunastolatek – już nastolatek?
Dwunastolatek to jeszcze nie jest formalnie nastolatek, zwłaszcza jeśli bierzemy pod uwagę standardy angielskie czy amerykańskie. W Polsce czasami dwunastolatka tak się nazywa. Wiek nastoletni u nas przypada bowiem między 11 a 19 lat. Cały dylemat wiąże się oczywiście z nazewnictwem – naście lat kończy się już mając jedenaście lat. Zatem dwanaście tym bardziej.
Choć dwunastolatek to nastolatek, jest to niewątpliwie młodszy nastolatek. Zachowania może mieć jednak typowe dla starszego kolegi czy koleżanki.
Ile mierzy dwunastolatek?
To, ile mierzy wzrostu dwunastolatek uzależnione jest od tego, jakie ma geny. Innymi słowy, co zostało mu przekazane od rodziców, a także od wpływu środowiska (żywności, aktywności fizycznej, itd.). I tak dwunastolatek może mieć zarówno 138 cm wzrostu, jak również 173 cm. Dzieci mogą między sobą różnić się znacznie, nawet o 35-40 cm.
Generalnie w wieku dwunastu lat wyższe dziewczynki mierzą więcej centymetrów od chłopców mających wyższych rodziców. To dlatego, ze skok rozwojowy większość dziewczyn ma już za sobą, a chłopcy jeszcze nie. Chłopcy jeszcze znacznie urosną i w wielu przypadkach przerosną swoje wysokie koleżanki. Choć oczywiście część chłopców będzie stosunkowo niska, jak ich rodzice.
Ile waży dwunastolatek?
Waga dzieci zależy od wzrostu, a także od nawyków żywieniowych. Niestety coraz większa grupa dzieci ma nadwagę, co widać zarówno podczas ważenia, jak i „gołym okiem”.
Zakres wagi dwunastolatka jest bardzo szeroki. Inną wagę będzie miało dziecko mierzące 140 cm wzrostu szczupłe, inne grubsze, spore różnice mogą być również między dziećmi niższymi i wyższymi. Generalnie przyjmuje się, że dzieci w tym wieku ważą między 35 a 65 kilogramów.
Problemem jest nie tylko nadwaga współczesnych dwunastolatków. Na marginesie warto dodać, że młodzi Polacy są najszybciej tyjącymi nastolatkami w Europie (wśród dwunastolatków otyłych jest 30% dzieci). Problemem może być też niedowaga, wynikająca z nieprawidłowej diety, kłopotów zdrowotnych, w tym przede wszystkim kłopotów trawiennych. Jeśli dziecko ma niedowagę, należy sprawdzić, czy nie ma problemów z wchłanianiem, alergii, czy nietolerancji pokarmowych.
Dziecko wyrośnie z nadwagi i otyłości (?). Nie ma się czym martwić?
Jaki rozmiar buta ma dwunastolatek?
Dwunastolatek może mieć mniejsze i większe stopy. To, jakie ma, uzależnione jest nie tylko od jego wzrostu, ale także od uwarunkowań genetycznych. Dziecko w tym wieku może mieć zarówno rozmiar buta 35, jak również 44 (zwłaszcza chłopcy) i to nie będzie żadne odchylenie od normy.
Jaki jest dwunastolatek? Charakter i przyjaciele
To, że dwunastolatek rośnie wyjątkowo szybko, tak ekspresowo, że czasami nie nadążamy mu kupować ubrań, to jedno. Drugie to zmiany, jakie zachodzą w jego zachowaniu. I jest ich sporo.
Zaczynając od coraz wyraźniej rysującego się charakteru, samoświadomości, tożsamości, poczucia odrębności, bycia oddzielnym człowiekiem, różniącym się od mamy i taty oraz rodzeństwa, a kończąc na ogromnej potrzebie utożsamiania się z rówieśnikami.
Dwunastolatek to coraz bardziej samodzielny młody człowiek. Ma swoje sekrety i tajemnice, które chroni. Chce być niezależny. Coraz częściej próbuje rozwiązywać problemy, bez wsparcia najbliższych. Posiada bowiem bardzo silną potrzebę uniezależniania się od mamy i taty. Coraz intensywniej zaczyna kwestionować wartości rodzinne, szukając własnych idei. Przyjmuje wartości grupy rówieśniczej.
Dwunastolatek może wprost mówić, że nie zgadza się z Tobą, że uważa inaczej i logicznie to uargumentować. Nie ma potrzeby się martwić o to, tego typu protesty i manifestacje są naturalnym etapem dojrzewania.
Dziecko ma też ogromną potrzebę posiadania bliskiej osoby, przyjaciela, takiego, z którym będzie mógł spędzać czas. Dziewczynki szczególnie mocno zwracają uwagę na lojalność, na możliwość powierzenia największych sekretów, a chłopcy na wspólne spędzenie czasu i oddawanie się hobby.
Dziecko w wieku 12 lat chce być takie jak inni. Po latach wpatrywania się w rodziców z wielkim szacunkiem, uznawaniem ich za autorytet, który rzadko się myli, wahadło nieco się przechyla w stronę znajomych. To rówieśnicy zyskują ogromny autorytet. To, co podoba się koleżankom i kolegom, co oni cenią i na czym spędzają czas – staje się naprawdę ważne.
Labilność emocjonalna. Zmienność
Po latach względnego spokoju znowu wkraczamy z dzieckiem na niepewny grunt. Chodź mózg dziecka już nie rośnie, to nadal dynamicznie się zmienia. Dziecko dwunastoletnie przechodzi prawdziwe rewolucje wraz ze zmianami fizycznymi. W jednej chwili może zachowywać się jak kilkulatek, by za chwilę zaskoczyć nas poważnym, niemal dorosłym spojrzeniem na świat.
Wahania hormonów, związane z dynamicznym dojrzewaniem, sprawiają, że dwunastolatek może w jednej chwili płakać, irytować się, wręcz nawet być agresywny, by za chwilę przeprosić, zasmucić się i kompletnie nie rozumieć swojego zachowania.
Wiek sprawia, że dziecko ma coraz mniejszy problem z abstrakcyjnym myśleniem, rozwiązywaniem trudniejszych, złożonych problemów oraz z logicznym analizowaniem faktów. Dziecko umie już planować, patrzeć daleko w przód, rozważać złożone kwestie. Umie uwzględniać inne punkty widzenia, bierze też pod uwagę emocje innych.
Nadal jednak kontrolowanie emocji i impulsów jest ograniczone. Wszystko z uwagi na ciągle dojrzewającą korę przedczołową. Stąd nasze dwunastoletnie dziecko może po prostu nie umieć zapanować nad emocjami i z tego też powodu może wybuchać i zachowywać się nieracjonalnie. Impulsywne zachowania są jak najbardziej naturalne w tym wieku.
Duże umiejętności komunikacyjne
Dziecko mające 12 lat jest już doskonałym partnerem do rozmów. Wymienianie się z nim informacjami nie sprawia większego problemu. Dwunastolatek płynnie mówi, umie odwoływać się do własnych doświadczeń i przemyśleń. Jego rozwój idzie jeszcze dalej. Dziecko doskonale łapie żart, posługuje się też sarkazmem. Posiada bogate słownictwo.
Z jednej strony ma duży dystans do tego, co słyszy, z drugiej potrafi wszystko brać do siebie. Zapamiętuje usłyszane słowa i zdania na swój temat, a później mocno je przeżywa. Nawet jeśli nie pokazuje tego po sobie, to jest bardzo wrażliwy na komunikaty kierowane w jego stronę. Dlatego tak ważne, by nie uogólniać, nie krytykować nadmiernie, nie mówić – „ty zawsze” i „ty nigdy”, tylko wspierać dziecko. Pokazywać, że się w nie wierzy i że będzie dobrze. Dorastające dziecko, tak jak wcześniej, potrzebuje naszego mądrego wsparcia i dystansu do „dramatów”, jakie pojawiają się w jego życiu każdego dnia.
Dwunastolatek zainteresowanie płcią przeciwną
Z jednej strony dwunastolatek skupiony jest bardzo na sobie, na zmianach, które dostrzega w swoim wyglądzie, z drugiej coraz bardziej zwraca uwagę na innych. Porównuje się do nich, ocenia, jakie miejsce zajmuje w grupie.
Dziecko w tym wieku zwraca też uwagę na płeć przeciwną. Pojawiają się pierwsze zauroczenia i emocje z nimi związane. Bardzo gwałtowne, ale dość ulotne. Typowe jest „podkochiwanie się” w kolegach i koleżankach z klasy. Dzieci w tym wieku jednak są zazwyczaj niestałe w swoich uczuciach i bardzo często zmieniają obiekt westchnień.
Dziecko w wieku 12 lat silnie odkrywa poczucie własnej tożsamości. Tworzy silne, ale burzliwe przyjaźnie z osobami tej samej płci, a także coraz mocniej interesuje się osobami odmiennej płci.
Jak dogadać się z dwunastolatkiem?
To naturalne, że Twoje dziecko nieco odsuwa się od Ciebie. Zaskakuje Cię własnymi opiniami i samodzielnością. Nie zabraniaj mu tego, nie wiń za to, że chce być „inne”.
- Słuchaj, co mówi. Nie krytykuj i nie oceniaj, taka reakcja sprawi, że następnym razem o trudnej sytuacji nawet się nie dowiesz.
- Pytaj, jak się czuł w danej sytuacji, co było dla niego trudne.
- Chwal za samodzielność i za to, jak dziecko poradziło sobie w danej sytuacji.
- Nie zawstydzaj przy przyjaciołach, zaakceptuj, że dziecko może wstydzić się pewnych gestów, słów i zachowań.
- Nie żartuj z delikatnych tematów. Wrażliwość w tym czasie jest wyjątkowo duża.
- Często rozmawiaj na trudne tematy. Także wtedy, kiedy naprawdę nie masz czasu. To serio się opłaca.
- Dawaj wsparcie.
- Dziecko ma coraz więcej nauki, która może być naprawdę wymagająca. Dowiedz się, jak możesz pomóc dziecku.
W relacjach z dwunastolatkiem liczy się wyczucie, cierpliwość, brak oskarżycielskiego tonu, próba zrozumienia, co się dzieje. Zamiast krytykować, spróbuj spojrzeć na sytuację oczami młodego człowieka. To pomaga i sprawia, że trudne lata przed wami będą zdecydowanie łatwiejsze do przejścia.
Jaki jest dwunastolatek? Jak z nim rozmawiać? Jak sobie z nim radzić? O czym pamiętać, gdy pojawiają się problemy?
Komentarze