Jak się uczyć skutecznie? Tak, żeby pamiętać, a nie żeby wkuwać?

Uczenie się może być prostsze. Znając odpowiednie techniki, możemy uniknąć siedzenia nad książkami, które niewiele daje. Na szczęście możemy znacząco zwiększyć efektywność procesu zdobywania wiedzy. Techniki skutecznego uczenia się są szczególnie pomocne w szkole, ale nie tylko. Prawdę mówiąc przydają się przez całe życie. Jak się zatem uczyć skutecznie?

Jak się uczyć skutecznie? Tak, żeby pamiętać, a nie żeby wkuwać?

Nie wkuwaj

• uczenie się na blachę daje krótkotrwałe efekty,
• sprawia, że co prawda jesteśmy w stanie zdać egzamin, ale szybko zapominamy,
• wkuwanie nie zwiększa naszego zasobu wiedzy, nie zapewnia posiadania trwałych wiadomości, po które można sięgnąć później,
  długofalowo jest stratą czasu.

Krótko, ale często

W nauce najważniejsza jest systematyczność. Niestety tego nie da się obejść. Dużo efektywniejsze jest przyswajanie wiedzy wielorazowo w krótkich odcinkach czasu, a nie jednorazowo, decydując się na dłuższą naukę. Innymi słowy, ucz się po 20 minut, a nie po jedną godzinę. To pozwoli skupić uwagę na dłużej i dzięki temu unikniemy problemu w postaci zmęczenia głowy. Poza tym przerwy w nauce skutecznie pomogą uporządkować zdobytą wiedzę. Powtarzanie z kolei zapobiega zapominaniu. Niektórzy twierdzą, że w nauce właśnie kluczowe jest zapobieganie zapominaniu.

Jak się uczyć skutecznie? Najlepiej codziennie

Jeśli naprawdę zależy nam na wynikach i stosunkowo szybkim przyswojeniu wiedzy, uczmy się codziennie. Nawyk codziennej nauki ma znaczenie zarówno w przyswajaniu obcego języka, jak również w nauce gry na instrumencie. Jest on kluczowy, gdy przygotowujemy się do ważnego egzaminu, czy na konkurs. Dużo lepszym pomysłem jest systematyczne przyswajanie mniejszej ilości materiału niż jednorazowe uczenie się dużej partii.

Poza tym codzienna nauka korzystnie wpływa na funkcjonowanie mózgu, motywuje go do wysiłku i zwiększa umiejętność przyswajania wiedzy.

Nie kuć, zrozumieć

Żeby pamiętać na dłużej, trzeba rozumieć to, czego się uczymy. Zmiana nastawienia z – zakuję i zdam na zrozumiem i wykorzystam być może tę wiedzę później ma ogromny wpływ na efektywność nauki. Ważne, żeby łączyć kropki, szukać nawiązań do tego, co już wiemy. Rozumienie materiału pomaga w szybkim przyswojeniu zdobytej wiedzy.

Jak się uczyć skutecznie? Odpowiednie nastawienie

Istotne w uczeniu się jest nasze nastawienie. Jeśli materiał wywołuje stres, blokuje nas, to uczenie się będzie trudniejsze. Chodzi o to, żeby uspokoić umysł i otworzyć się na proces nauki. Zamienić „muszę” na „chcę”. Dzięki odpowiedniemu nastawieniu i motywacji jesteśmy w stanie zaskoczyć sami siebie i uczyć się dużo efektywniej. Kluczowe jest, aby wiedzieć, dlaczego się uczymy. Niektórzy wręcz wskazują, aby w formie afirmacji sobie to powtarzać, na przykład takimi słowami– „uczę się, bo to jest ważne, pozwoli mi to osiągnąć sukces, dzięki temu moje życie będzie lepsze”.

Dziecko nie zawsze może odpowiednio dobrze nastawić się do nauki, rolą rodzica jest jednak to, aby w tym pomóc. To mama i tata powinni przeprowadzać rozmowy, pokazywać zależności, dzielić się swoim doświadczeniem ze szkoły i z procesu zdobywania wiedzy.

Wypoczynek

W procesie nauki jednym z najważniejszych czynników jest sen. Chodzi o to, żeby się wysypiać. To właśnie wtedy, kiedy śpimy, nasz mózg systematyzuje zdobytą wiedzę. To podczas spania tak naprawdę zapamiętujemy!

Jednak wypoczynek to nie tylko sen, to także przebywanie na świeżym powietrzu. Zakuwanie przez cały dzień nie będzie wysoko skuteczne. Najlepiej w międzyczasie przejść się na spacer, odetchnąć świeżym powietrzem, taka przechadzka może trwać choćby 20 minut, by w sposób znaczący zwiększyć efektywność nauki.

W przypadku młodych dzieci jeszcze bardziej istotna jest aktywność na świeżym powietrzu. Warto wybrać się do parku, na plac zabaw i pobawić się choćby 40 minut, minimalizując poziom stresu i powracając do równowagi. To naprawdę ma znaczenie!

Nawodnienie

Rzecz, o której zapominamy. Tymczasem do skutecznej nauki potrzebny jest odpowiedni poziom nawodnienia. Mnóstwo dorosłych, ale również młodych ludzi jest odwodnionych. W konsekwencji funkcjonujemy gorzej, jesteśmy zmęczeni, mniej odporni na stres i trudniej się nam uczyć.

Wykorzystaj sprawdzone metody nauki

Jedną z lepszych technik uczenia się jest metoda Richarda Feymana, fizyka, laureata Nagrody Nobla. Jej podstawowa myśl to uczenie się w taki sposób, żeby bardziej złożone kwestie przekładać na prostsze i zrozumiałe twierdzenia. Nauka ma polegać na rozumieniu. Zgadzał się z tym twierdzeniem inny bardzo sławny naukowiec, Albert Einstein, który powiedział kiedyś, że : „Jeżeli nie potrafisz czegoś prosto wyjaśnić, to znaczy, że niewystarczająco to rozumiesz”.

• Zapisuj w notatniku, czego aktualnie się nauczyłeś.
• Wyjaśnij na podstawie notatek to, czego się nauczyłeś. Tak, jakbyś mówił do osoby, która kompletnie nie zna tematu.
• Zadawaj sobie pytania – dlaczego? I co z tego wynika? Jak to zastosować? Co to mi mówi?
• Wróć do materiału źródłowego i uzupełnij braki. Pomóż sobie uzupełnić luki, które powstały w trakcie opowiadania materiału innej osobie.
• Spróbuj wytłumaczyć wiedzę, którą przyswoiłeś dziecku, na przykład wyobrażonemu siedmiolatkowi, jeśli takiej osoby nie masz obok. Jeśli nie jesteś w stanie tego zrobić, znaczy, że nie rozumiesz…

Przekaż innym swoją wiedzę

Skuteczne uczenie się to takie, które pozwala dzielić się wiedzą. Jeśli nie umiesz wytłumaczyć tego, co właśnie zostało przyswojone, to znaczy, że jeszcze tego nie rozumiesz. Jedną z lepszych technik jest przekładanie zdobytej wiedzy na próbę wytłumaczenia jej osobie, która na dany temat niewiele wie. Próbując ucząc innych, tego czego się nauczyliśmy, analizujemy i systematyzujemy zdobytą wiedzę.

Nauka przez skojarzenia

Niektóre partie trzeba przyswoić na pamięć, tu pomocne jest tworzenie abstrakcyjnych zdań ułatwiających zapamiętanie, tworzenie historyjek. Pomocne może być uczenie się poprzez wyobrażanie sobie chodzenia po domu czy innej znanej nam przestrzeni i umieszczanie w nim informacji, które chcemy zapamiętać.

Koncentracja

Najważniejsza jest koncentracja. Nie nauczymy się bez niej. Dlatego, żeby czegoś się naprawdę nauczyć, trzeba się porządnie skupić, tylko wtedy możemy liczyć na powstawanie nowych połączeń neuronowych i w ten sposób na skuteczną naukę. Do koncentracji potrzebujemy spokoju, ciszy, braku zbędnych bodźców – w tym telefonu, radia, czy głosów dobiegających z telewizji. Chcesz się uczyć skutecznie? Odłóż telefon na bok, wyłącz wszelkie rozpraszacze i się po prostu skup na tym, co robisz. To niezmiernie ważne.