Jak pomóc dziecku radzić sobie ze stresem?

Stres wydaje się być zjawiskiem nieuniknionym w obecnych czasach, jednak niejednokrotnie zapominamy, że wpływa on destrukcyjnie nie tylko na dorosłych. Liczne obowiązki szkolne, dodatkowe zajęcia pozalekcyjne, sytuacja rodzinna oraz dopiero rozwijające się relacje rówieśnicze sprawiają, że nawet najmłodsi odczuwają nasilającą się presję. Nie pomagają także miesiące izolacji i nieprzewidziane zmiany w życiu. Przewlekły stres może wywoływać u dzieci bóle głowy, dolegliwości żołądkowe, a także apatię, problemy z apetytem oraz snem – lista objawów jest rozległa. Na szczęście istnieją sposoby pomagające łagodzić stres nawet u najmłodszych.

Rozmowa i bliskość rodzica

Dzieci zazwyczaj nie są świadome technik radzenia sobie ze stresem, ważne więc, aby rodzice od małego przeprowadzali z nimi wspierające rozmowy. Słowne uspokojenie, cierpliwe wysłuchanie oraz możliwość wyrzucenia z siebie negatywnych emocji, pozwala na zredukowanie stresu aż o kilkadziesiąt procent, kształtuje także umiejętność identyfikowania i nazywania swoich uczuć. Ważne jest, aby nerwy małego człowieka traktować poważnie i nie lekceważyć ich, dać mu możliwość swobodnej wypowiedzi, ponieważ to, co dla dorosłego wydaje się być błahe, dla niego stanowi poważną trudność. W rozmowie warto jest podzielić się własnymi doświadczeniami, w formie dostosowanej do wieku malucha, oraz zaproponować potencjalne sposoby rozwiązania problemów. Kolejnym remedium na niepokój jest bliskość drugiego człowieka – dotyk w formie przytulenia, spaceru za rękę czy wspólnej drzemki, obniża napięcie, łagodzi objawy psychosomatyczne i wpływa kojąco na układ nerwowy.

Aktywność sposobem na rozładowanie stresu

Dzieci żywiołowe, które na sytuacje stresowe reagują pobudzeniem lub agresją, można spróbować uspokoić poprzez aktywność fizyczną. Pozwoli to skierować ich negatywną energię na zewnątrz i w efekcie rozładować gromadzące się napięcie. Dla starszej młodzieży idealny będzie sport, dla młodszych doskonale sprawdzą się natomiast zabawy ruchowe, takie jak berek, gra z użyciem piłek czy popołudnie spędzone na placu zabaw.

Należy zaproponować aktywność, którą dziecko lubi i do której nie musi się zmuszać, w innym razie stanie się ona kolejnym stresorem i punktem zapalnym. Zabawa może odbywać się wraz z rówieśnikami, jednak czasem lepiej jest spędzić ten czas tylko z najbliższymi, aby ograniczyć ilość bodźców docierających do układu nerwowego dziecka. Aktywność fizyczna łagodzi destrukcyjny wpływ stresu na zdrowie oraz korzystnie wpływa na nastrój dzięki zwiększonemu wydzielaniu hormonów odpowiedzialnych za dobre samopoczucie.

Czas na hobby

Niektóre dzieci tłumią stres w sobie, co skutkuje objawami o początkowo nieustalonym pochodzeniu (m.in. bólem głowy czy brzucha, bezsennością, brakiem apetytu bądź nadmierną potrzebą jedzenia). W takiej sytuacji należy pozwolić emocjom wybrzmieć. Jeżeli maluch woli przeżywać trudne sytuacje w spokoju, pomocne może okazać znalezienie czasu na rozwijanie hobby. Odwróci to chwilowo uwagę od stresujących myśli, pozwoli się wyciszyć i uspokoić. W tym celu dobrze sprawdzają się zabawy logiczne bądź polegające na budowaniu konstrukcji z klocków lub innych elementów, oraz wymagające skupienia – szczegółowe kolorowanki, rysowanie szlaczków, układanie puzzli oraz kopiowanie obrazków. Jeżeli jednak okażą się one zbyt wymagające, warto jest dziecku po prostu odpuścić i pozwolić na swobodną zabawę lub nawet na chwilę bezproduktywnej nudy.

Nauka radzenia sobie ze stresem

Nie trzeba czekać na sytuację stresową, aby pokazać dziecku, jak sobie z nią radzić. Presja jest w obecnych czasach tak wszechobecna, że umiejętność łagodzenia napięć warto jest nabyć już zawczasu. Na rynku dostępnych jest wiele książek dostosowanych nawet do najmłodszych czytelników, które w formie krótkich opowiadań pokazują techniki rozwiązywania problemów, redukowania stresu oraz rozwiązywania sytuacji konfliktowych. Wspólna lektura oraz omawianie treści z rodzicem pozwala na poznanie oraz utrwalenie tych umiejętności, dzięki czemu nerwy nie będą w przyszłości aż tak dokuczliwe.

Dzieci dopiero uczą się nazywać swoje emocje oraz wykorzystywać odpowiednie mechanizmy do radzenia sobie z nimi, dlatego też tak ważne jest dla nich wsparcie dorosłych. Należy też pamiętać, że młodzi ludzie przyswajają umiejętności poprzez obserwację. Jeżeli rodzic sam nie potrafi radzić sobie ze stresorami, nie będzie w stanie przekazać odpowiednich wzorców potomstwu. Rozwijając w sobie zdolność do łagodzenia napięć, dasz dobry przykład dziecku i zadbasz o jego dobrostan psychiczny.