Jak krok po kroku zrealizować receptę elektroniczną?

E-recepta to ogólnopolski program Ministerstwa Zdrowia i jednocześnie część rozbudowanego systemu informatycznego. Ma na celu automatyzację w dziedzinie służby zdrowia i ułatwienie życia lekarzom, farmaceutom oraz pacjentom. W Polsce rewolucja w dziedzinie recept pojawiła się wraz z nadejściem 2020 roku i jak się okazało – w ostatnim momencie, bo przed pandemią COVID-19. Co to jest recepta elektroniczna i jak ją zrealizować?

Telemedycyna – kontrowersje

E-recepty są normą w sektorze medycznym w wielu krajach. Tymczasem to novum w Polsce, choć wprowadzone u progu ubiegłego roku, do dziś budzi spore kontrowersje, które zresztą często jeszcze są podsycane na forach internetowych. Tradycjonaliści mają wątpliwości co do wystawiania recept online wyłącznie na podstawie teleporady, bez osobistego kontaktu lekarza z pacjentem. W taki jednak sposób działa obecnie nie tylko publiczna służba zdrowia, ale i sektor prywatny, przykładem jest NaszaRecepta, realizująca e-konsultacje lekarskie, e-zwolnienia i recepty od lekarza online.

E-recepty jeszcze zanim się pojawiły, zderzyły się ze skrajnie odmiennymi opiniami. Zbudowanie tak zaawansowanego systemu informatycznego wymagało ogromu pracy i zaangażowania wielu jednostek. Niemałe komplikacje napotkali sami lekarze, dla których opanowanie funkcji nowego systemu komputerowego stanowiło problem (trzeba mieć na uwadze, że niemal 1/4 lekarzy w Polsce to osoby powyżej 65 lat). Nie mniejsze uwagi mają „tradycjonaliści”, którzy nie ufają usługom telemedycznym bez osobistego kontaktu z lekarzem.

Zostawiając nieco na boku istotne sytuacje, w których pacjenci rzeczywiście powinni zostać zbadani przez lekarza podczas osobistej wizyty, trzeba jednak mieć na uwadze, że spory odsetek codziennych pacjentów w przychodniach stanowią pacjenci przychodzący tylko po receptę, np. na leki przyjmowane przewlekle. Często są to osoby starsze, które w dobie pandemii nie powinny narażać się na kontakt z patogenami, których przecież w przychodniach nie brakuje.

Recepta online – co to jest i co daje?

E-recepta to najczęściej 4-cyfrowy kod dostępu wystawiony w wyniku konsultacji z lekarzem, czy to osobiście w gabinecie, czy też w wyniku e-wizyty za pośrednictwem internetu, np. na wspomnianej wyżej jednej z platform Podmiotów Wykonujących Działalność Leczniczą. Gdzie sprawdzić e-receptę? Wszystkie informacje wraz z instrukcją zażywania leków znajdują się na Internetowym Koncie Pacjenta (IKP) koordynowanym przez Ministerstwo Zdrowia.

W teorii e-recepta nie różni się od tradycyjnej recepty znanej nam przed 2020 rokiem: wydawana jest wyłącznie po kontakcie z lekarzem. W praktyce jednak zmienia wiele: e-recepta dla lekarza oznacza automatyzację i uniknięcie ewentualnych pomyłek, gdy np. pacjent jest pod opieką kilku specjalistów i istnieje ryzyko kolidowania leków. Dla farmaceuty to z kolei większa wygoda (kto z nas nie uśmiecha się prześmiewczo na myśl o „lekarskim piśmie”?).

Największe korzyści z e-recepty czerpie jednak pacjent. Wbrew pozorom w telemedycynie nie chodzi o ograniczenie kontaktu lekarza z pacjentem, a wzmacnianie pozycji opieki medycznej dzięki umożliwieniu lekarzom utrzymania bliższego kontaktu ze swoimi pacjentami, nawet bez konieczności osobistego spotkania. Dla wielu osób telemedycyna oznacza podjęcia leczenia w przypadku np. wstydliwych chorób, a także natychmiastową pomoc dla kobiet w przypadku konieczności zażycia antykoncepcji awaryjnej dzięki recepcie na antykoncepcję online. Należy też docenić moc e-recept w dobie pandemii. Ciężko wyobrazić sobie, jak dalece mógłby posunąć się kryzys opieki zdrowotnej, gdyby nie odciążenie go w sytuacjach, w których można sobie na to pozwolić.

E-recepta: realizacja krok po kroku

Realizacja e-recepty zamyka się w 3 krokach:

1. Pacjent kontaktuje się z lekarzem w dwojaki sposób: osobiście lub poprzez e-konsultację za pośrednictwem internetu. W drugim przypadku należy wypełnić formularz kontaktowy, podając informacje np. o zażywanych lekach czy w przypadku e-recepty online na tabletkę po – lekarz będzie musiał upewnić się co do braku u pacjentki ciąży.
2. Jeśli lekarz uzna za stosowne wypisanie e-recepty, pacjent dostanie SMS-em 4-cyfrowy kod. Może dostać też e-mail z załączoną w formacie PDF informacją z kodem.
3. Celem realizacji e-recepty, kod oraz osobisty PESEL należy podać w dowolnej aptece.