Insulinooporność u dzieci – jak się objawia i dlaczego jest tak groźna?

Polskie dzieci są liderami niechlubnej kategorii. Od kilku lat tyją najszybciej w Europie. Nie pomagają programy informacyjne, apele, lekcje i pogadanki. Nie jest dobrze. O czym świadczą zawartość śniadaniówek zabieranych codziennie do szkół i nawyki żywieniowe, których efektem jest insulinooporność u dzieci – trudna w leczeniu.

Niebezpieczna epidemia

Otyłość wśród dzieci to jedna z najniebezpieczniejszych epidemii. Prowadzi do poważnych konsekwencji. Złe nawyki z pierwszych lat życia skutkują problemami w dzieciństwie i później, gdy dzieci są dorosłe. Podstawowy problem to nadmierna ilość tkanki tłuszczowej, zgromadzonej w pierwszych latach życia, której ciężko się pozbyć w późniejszych latach.

Wraz z wagą dramatycznie rośnie ryzyko wystąpienia chorób serca, całego układu krążenia, zawału i udaru. Otyłość ma wpływ na wystąpienie chorób układu ruchu, a także wielu nowotworów. Negatywnie wpływa na gospodarkę hormonalną, przyspiesza dojrzewanie płciowe, zmniejsza szansę na dłuższy okres wzrostu.

Nadwaga i otyłość to ewidentne problemy. Ich źródłem jest często insulinooporność. Insulinooporność natomiast prowadzi do wystąpienia cukrzycy typu 2.

Insulinooporność u dzieci – jakie ma przyczyny?

Jest ściśle związana z ilością tkanki tłuszczowej. Im więcej tkanki tłuszczowej zgromadziło się na ciele dziecka, tym gorzej dla niego i jego zdrowia. Pewna teoria głosi, że za insulinooporność odpowiada zwiększone wydzielanie do krwi wolnych kwasów tłuszczowych. Stąd bezpośredni związek insulinooporności z ilością tkanki tłuszczowej.

Czym jednak jest ta insulinooporność? Najprościej to ujmując, jest nią spadek wrażliwości komórek na insulinę. W konsekwencji tego organizm ma utrudniony dostęp do glukozy i do wytwarzania energii.

Ma ona przyczynę w błędach dietetycznych i nadmiernej wadze.

Insulinooporność fizjologiczna

Insulinooporność jest spowodowana nie tylko błędami dietetycznymi. W pewnym okresie życia jej wystąpienie jest niezależne od stylu życia i ma charakter fizjologiczny. Tak jest w okresie dojrzewania.

To właśnie wtedy u dziewczynek i chłopców dochodzi do spadku wrażliwości na działanie insuliny. Tkanka tłuszczowa inaczej wydziela związki, zmianom podlega ilość leptyny i somatotropiny we krwi. W konsekwencji tego wrażliwość na insulinę spada około 25-50%.

Mając to na uwadze, należy w szczególny sposób zwrócić uwagę na sposób odżywiania w okresie dynamicznego wzrostu nastolatków.

Jak stwierdzić insulinooporność u dzieci?

Insulinooporność u dzieci zazwyczaj wiąże się z:

• wysokim wskaźnikiem masy ciała (BMI),
• wysokim obwodem talii,
• podwyższonym poziomem cukru we krwi na czczo, (wystarczy proste badanie krwi)
• ciemnieniem skóry w fałdach, szyi i pachach.

Konsekwencją insulinooporności u dzieci może być stłuszczenie wątroby, zespół policystycznych jajników u dziewczynki – objawiający się obfitymi i nieregularnymi miesiączkami. Inne problemy to wysokie ciśnienie krwi i bezdech senny. Insulinooporność prowadzi do zespołu metabolicznego i miażdżycy.

Kto jest najbardziej narażony na insulinooporność?

Insulinooporność najczęściej występuje u osób z nadwagą i mających wysoki poziom tłuszczu w obrębie brzucha. Narażone na nią są osoby jedzące duże ilości cukru i tłuszczu.

Predestynujące do powstania problemu są niektóre zespoły genetyczne, które wpływają na poziom hormonów. Skłonność do wystąpienia insulinooporności zwiększa stres.

Wystąpienie insulinooporności zwiększa niska waga urodzeniowa i później szybkie przybieranie na wadze, a także bierne palenie. Problemem może być terapia hormonem wzrostu, niewystarczająca ilość snu oraz choroba Hashimoto u dzieci.

Jak zapobiegać insulinooporności?

Metody są proste i powszechnie znane.

• Zadbaj o uzyskanie zdrowej wagi i utrzymaj ją.
• Stosuj dobrze zbilansowaną dietę, bogatą w produkty pełnoziarniste, owoce, warzywa i chude mięso.
• Unikaj cukru, słodkich napojów, słodyczy i fast foodów.
• Pij wodę.
• Zrezygnuj lub bardzo ogranicz produkty z białej mąki.
• Ćwicz regularnie.
• Zmniejsz czas spędzany w pozycji siedzącej, przed ekranem.
• Zadbaj o dobrą kondycję psychiczną.
• Spędzaj czas na świeżym powietrzu.