Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) określa wprowadzenie pokarmów uzupełniających jako proces przechodzenia z wyłącznego karmienia piersią do rodzinnej diety, a jest to okres od 6 do 18 – 24 miesiąca.
Czas trwania karmienia naturalnego
- po 6 m.ż. trudno jest zapewnić dziecku wszystkie potrzebne składniki odżywcze poprzez karmienie wyłącznie mlekiem matki (WHO/UNICEF 1998), a stopień dojrzałości większości niemowląt pozwala na ich żywienie innymi pokarmami. Jednak uwaga: nowy pokarm należy wprowadzać stopniowo. Mleko czy to matki, czy modyfikowane (po 4 miesiącu życia) zajmuje bardzo ważne miejsce w codziennym menu dziecka.
Pokrycie zapotrzebowania energetycznego dziecka przez karmienie piersią:
0 – 6 m.ż. – 100%
6 – 8 m.ż. – 70%
9 – 11 m.ż. – 55%
12 – 23 m.ż. – 40%
Podstawowe zasady wprowadzania pokarmów uzupełniających
- wartość odżywcza pokarmu uzupełniającego powinna zaspokajać zwiększające się potrzeby żywieniowe dziecka
- przygotowanie i przechowywanie żywności dla dzieci powinno odbywać się w warunkach higienicznych
- konsystencja i forma podania powinna być dostosowana do wieku aby stymulować żucie oraz rozwój umiejętności dziecka
- kolejność wprowadzania taka jak u niemowląt karmionych sztucznie, ale wskazane jest utrzymanie karmienia naturalnego pomiędzy dodatkowymi posiłkami
Karmienie sztuczne niemowląt
- u niemowląt karmionych sztucznie zaczynając od ukończenia 4 miesiąca życia wprowadzamy stopniowo do żywienia inne (niemleczne) posiłki – zaczynając od soków warzywnych i owocowych, zupy jarzynowej, następnie mięsa, żółtka oraz posiłków zbożowych
- nowe pokarmy wprowadza się pojedynczo i stopniowo w ilościach wzrastających
- wielkość porcji indywidualna w zależności od potrzeb dziecka
- odpowiedni stopień rozdrobnienia pokarmu w zależności od wieku
- konieczność dopijania
- przygotowanie posiłków z produktów wysokogatunkowych oraz „czystych” chemicznie i biologicznie
- prawidłowy sposób przygotowywania posiłków
Żywienie dzieci w okresie wczesnego dzieciństwa i w wieku przedszkolnym:
- w tym okresie dokonuje się stopniowe przejście na dietę zbliżoną do diety dorosłych
- sposób żywienia w tym okresie jest bardzo istotny dla kształtowania się prawidłowych lub nieprawidłowych nawyków żywieniowych w dalszych latach życia
Dzienne zapotrzebowanie energetyczne dla dzieci w 2-3 r.ż.
Chłopcy
2 lata – 82 kcal/kg m.c
3 lata – 84 kcal/ kg m.c.
Dziewczęta
2 lata – 80 kcal/kg m.c.
3 lata – 81 kcal/kg m.c.
Rozkład podaży energii pozabiałkowej (dzieci 2-3 lata)
- 60-65% z węglowodanów, z ograniczeniem podaży dodatkowego cukru (unikanie żywności i napojów słodzonych)
- 35-40% z tłuszczu – z ograniczeniem podaży tłuszczów zawierających nasycone kwasy tłuszczowe typu trans i cholesterol
Zalecenia podaży składników pokarmowych u dzieci w 2-3 r.ż.
- podaż białka w wieku 13-36 miesięcy powinna wynosić około 1g/kg
- zalecane spożycie błonnika pokarmowego powinno wynosić około 10-15g/dzień
- zalecane spożycie wapnia – 800-1000 mg (400ml mleka + 150g jogurt+ 30g sera żółtego)
Żywienie dzieci w okresie wczesnego dzieciństwa i w wieku przedszkolnym
- stopniowe wprowadzanie szerokiego asortymentu produktów zapewniających urozmaicenie jadłospisu i pokrycie zapotrzebowania na energie i wszystkie składniki odżywcze
- do końca 2 roku życia nie należy ograniczać tłuszczu i cholesterolu jako składników niezbędnych do prawidłowego rozwoju centralnego układu nerwowego, powyżej 2 rż tłuszcz powinien pokrywać 30% zapotrzebowania energetycznego głównie w postaci nienasyconych kwasów tłuszczowych (zaleca się stopniowe zwiększanie olejów roślinnych w diecie)
- jadłospis powinien być urozmaicony, bogaty w węglowodany złożone i zawierać 3-5 posiłków dziennie, należy unikać dojadania między posiłkami i ograniczyć tzw. posiłki telewizyjne, czyli karmienie dzieci przed telewizorem
- należy unikać przetworów wysoko przetworzonych, zwykle bogatych w tłuszcze nasycone, cholesterol, sól i cukier
- należy unikać nadmiernego rozdrabniania pokarmów (miksowania) co może wpłynąć niekorzystnie na rozwój narządu żucia
- proporcje białka roślinnego w stosunku do zwierzęcego u dzieci powinny wynosić 1:2
- dieta wegetariańska i inne niekonwencjonalne diety nie zapewniają pokrycia zapotrzebowania energetycznego i niektórych składników odżywczych, np. białka, żelaza, witaminy B12, co może prowadzić do opóźnienia wzrastania i niedokrwistości. Jeśli rodzice chcą stosować taką dietę, powinni szczegółowo skonsultować ją z lekarzem.
- najlepszym źródłem cukrów prostych są warzywa i owoce
- sacharoza (cukier i słodycze) jako czynnik próchniocogenny powinna być ograniczana
- kształtowaniu nawyków żywieniowych sprzyja regularność i urozmaicenie posiłków, estetyka ich podania i pogodny nastrój przy stole
- z jadłospisu dziecka należy wykluczyć koncentraty spożywcze, konserwowane wędliny (nadmiar soli, sztuczne dodatki) i gazowane napoje
Wprowadzanie pokarmów stałych w diecie niemowlaka
Etykiety, etykiety – zmora codziennych zakupów
Jakość mleka kobiecego
Swietny artykul! Wlasnie sie troche martwilam, ze moj maly tylko cycy i cycy ale widze ze to jak najbardziej normalne jeszcze w jego wieku
oj wylogowałam się a chciałam jeszcze dopisać, że pokaże ten artykuł dziadkom i mam nadzieję, że to ukróci komentarze typu – „No daj mu gryza parówki przecież to już duży chłop jest i chce zjeść normalnie!” (mały ma 9 miesięcy)
Jotka, trzymamy kciuki, żeby tak się stało :)
Potwierdza się, że dzieciaki wiedzą lepiej niż my i jak się domagają cycka czy mleczka, nie ma co walczyć niepotrzebnie…
Jeśli jeden artykuł, to i tak dobrze ;) Ja powinnam pokazywać co trzeci ;)
Wiadomo, komu zależy na psychozie szybkiego przechodzenia na pokarmy stałe. Znam paru producentów i myślę, że Wy też ich znacie…;) A mleko mamy czy nawet MM wypada mimo wszystko taniej niż słoiczek, który dzisiaj potrafi kosztować nawet 5 zł.
No tak…rodzice to potężna grupa…konsumentów :)
Fajny artykuł, cenne rady :) Szkoda, że nie przeczytałam szybciej…