Gdy niemowlę ma kolki…

Kolka u niemowląt to koszmar wielu młodych rodziców. Dolegliwość, choć najczęściej niegroźna, potrafi zamienić macierzyństwo w długotrwałą walkę ze złym samopoczuciem maluszka. Rodzice często czują się winni, szukają sposobów, jak pomóc niemowlęciu. Najważniejsze jest spokój i zapewnienie dziecku bliskości. Można przetestować znane metody i wybrać tę, która będzie najskuteczniejsza.

Co to jest kolka?

Kolka jelitowa, to skurcze jelit, które występują u dzieci od 2-3 tygodnia życia. Objawia się napadowym, głośnym płaczem, podkurczaniem nóżek, poszerzaniem obwodu brzucha oraz zwiększoną ilością gazów. Maluch jest spocony, zaciska piąstki, czasami pojawiają się wymioty, ulewanie lub  zielone stolce. Kolka najczęściej występuje w godzinach popołudniowych i wieczornych, ustępuje zwykle po ukończeniu przez dziecko 3-5 miesiąca życia.

Obecnie lekarze diagnozują kolkę, gdy pierwszy napad pojawił się przed ukończeniem 5 miesiąca życia, napady płaczu są regularne, trwają od kilkunastu minut do kilku godzin.  W czasie napadu dziecko ciężko uspokoić, po ustaniu dolegliwości maluch uspakaja się i przesypia kilka godzin, rozwija się prawidłowo.

Przyczyny kolki u niemowląt

Kolka występuje u ok. 20-30% dzieci. Przyczyny dolegliwości nie są do końca znane. Prawdopodobnie występowanie kolki ma związek z niedojrzałością układu pokarmowego, nadmiernym gromadzeniem się gazów czy problemami z florą bakteryjną. Inna teza głosi, że kolki są wynikiem alergii na białko mleko krowiego, laktozę, następstwem nieprawidłowej diety karmiącej mamy lub złej techniki karmienia. Dzieci, które jedzą szybko, przyjmują nieprawidłowo pozycję w czasie posiłków, narażone są na występowanie zbyt dużej ilości gazów, powodujących kolkę. Jedna z teorii głosi, że dolegliwość ma związek z charakterem dziecka, wynika z nadmiaru emocji oraz z nadwrażliwości układu nerwowego.

Gdzie szukać pomocy?

Pierwsze napady kolki budzą przerażenie u młodych rodziców. Dziecko przeraźliwe płacze, miota się, podkurcza i opuszcza nóżki, wygina plecy w łuk, nie daje się uspokoić. Niedoświadczeni opiekunowie często nie wiedzą, co się dzieje, czują się bezsilni, ponieważ nie mogą pomóc ukochanemu dziecko.

Kolka nie jest groźna, po ustąpieniu napadu maluszek szybko się uspokaja, ma normalny apetyty, prawidłowo się rozwija. Leczenie nie jest konieczne, ale w przypadku, gdy ataki są częste, trwają wiele godzin, warto skonsultować się z pediatrą.

Jeżeli oprócz kolki występują inne objawy, np. dziecko nie przybiera na wadze, jest marudne, płaczliwe, w stolcu pojawia się krew, należy jak najszybciej spotkać się z lekarzem. Specjalista zbada dziecko i w razie zauważenia jakichś nieprawidłowości, zleci dodatkowe badania. Jeżeli nie ma oznak innej choroby, lekarz może zalecić probiotyki, zmianę mleka lub stosowanie leków rozkurczowych. Skuteczne mogą być również leki zawierające symetykon. Rodzice, którzy chcą pomóc dziecku, mogą szukać pomocy w naturze, stosować ziołowe herbatki, które łagodzą dolegliwość. Warto poznać również inne metody, które  pomogą zmniejszyć napady.

Jak pomóc dziecku?

Kolki się nie leczy, ale można stosować metody, łagodzące nieprzyjemne dolegliwości. Bardzo ważny jest spokój rodziców, ponieważ dziecko szybko wyczuwa emocje i zamiast się uspokoić, reaguje dalszym płaczem. W momencie napadu rodzice powinni zadbać, aby maluch miało spokój i nie było narażony na nadmiar bodźców. Inne metody, które mogą pomóc to:

• Maluszka można położyć na przedramieniu, brzuszkiem do dołu, tak aby nóżki i ręce swobodnie zwisały. Taka pozycja wielu dzieciom pomaga się wyciszyć.
• Przytulanie dziecka i delikatne kołysanie, przemawianie cichym, łagodnym głosem. Dziecko powinno czuć bliskość i spokój rodziców. Świetnie sprawdzi się też noszenie dziecka w chuście, które potęguje uczucie bliskości.
• Otulenie dziecka śpiworkiem lub kocem. Maluszki lubią być ciasno owinięte, dlatego metodę warto wypróbować w czasie ataku kolki. Niektóre dzieci szybko się uspakajaj i zasypiają
• Delikatny masaż brzuszka lub całego ciała, który uspokoi płaczące dziecko oraz rozluźni napięte jelita.
• Przyganianie nóżek niemowlaka do brzuska, które pozwoli złagodzić wzdęcia oraz umożliwi pozbycie się uciążliwych gazów.
• Ciepłe okłady lub kąpiel. Ciepło działa rozkurczowo, a woda dodatkowo rozluźnia i uspokaja. Dobrym sposobem jest również termofor lub nagrzana pieluszka, która można ogrzać brzuszek maleństwa.
• Nietypowe odgłosy, np. suszarki, odkurzacza czy wentylatora. Dzieci często uspakajają się pod wpływem dziwnych dźwięków. Warto przetestować tę metodę, bo często przynosi pozytywny skutek.
• Podawanie ziołowych herbatek. W aptekach i sklepach z artykułami dla dzieci dostępne są herbatki z mięty, werbeny, kopru lub rumianku, które łagodzą skurcze jelit.
• Jazda samochodem. To dość nietypowa metoda, ale przynosi dobre rezultaty. Dzieci w trakcie jazdy są kołysane, a dźwięk silnika działa na nie uspokajająca. Maluchy szybko zasypiają, a atak kolki mija.
• Leżenie na brzuszku. Ta pozycja pozwala pozbyć się gazów, dlatego w wielu przypadkach skraca długość ataku.

Jak zapobiegać napadom kolki?

Przyczyny kolki są bardzo zróżnicowane, dlatego nie ma jednego sposobu, który całkowicie wyeliminowałby dolegliwość. Specjaliści uważają, że największe znaczenie w zapobieganiu napadom kolki ma dieta karmiącej mamy. Z diety należy wykluczyć pokarmy wywołujące gazy, wzdymające, zawierające duże ilości tłuszczów, konserwantów, mocnych przypraw. Smażenie lepiej zastąpić gotowaniem, pieczeniem czy duszeniem. Zabronione są używki, dziecko nie powinno przebywać w towarzystwie osób palących.  Ważny jest również sposób karmienia. Mamy, które karmą piersią, powinny pozwolić dziecku, aby piło z jednej piersi co najmniej 15 minut. Duże znaczenie jest pozycja w czasie karmienia. Maluszek powinien mieć główkę ułożoną nieco wyżej niż reszta ciała, dzięki temu nie będzie połykał powietrza.

Po karmieniu  należy dopilnować, aby dziecko się odbiło. Jeżeli maluszek jest karmiony sztucznie, zalecane są twarde smoczki z małymi dziurkami. Antykolkowe smoczki lepiej dopasowują się do buzi dziecka, dlatego hamują połykanie powietrza. Bardzo ważnym elementem w eliminacji kolki jest zadbanie o stały rytm dnia. Dziecko powinno przesypiać określoną liczbę godzin, wskazane są stałe godziny spacerów i innych aktywności.

Kolka u niemowląt zdarza się bardzo często, dlatego rodzice muszą być przygotowanie na nagle ataki. Ważne, aby zachowali spokój i mogli prosić o pomoc innych członków rodziny. Należy pamiętać, że dolegliwość nie jest groźna i mimo że nieprzyjemna, szybko minie.