Gdy dziecko chce jeść ciągle to samo…

Niechęć do próbowania nowych potraw jest dosyć częstym zjawiskiem występującym u dzieci. Nie zawsze musi być to jednak związane z wybrzydzaniem czy indywidualnymi upodobaniami żywieniowymi. Może się bowiem zdarzyć, że maluch boryka się z zaburzeniem odżywiania, znanym jako neofobia. Jest to lęk przed spożywaniem nowego jedzenia i produktów o innej, niż dotychczas konsystencji. Co należy więc zrobić, kiedy dziecko chce ciągle jeść to samo?

Neofobia – czym tak właściwie jest?

Neofobia to zaburzenie żywieniowe polegające na niekontrolowanej niechęci do spożywania nieznanych produktów lub podanych w innej, niż zazwyczaj formie. Zjawisko najczęściej rozwija się u maluchów pomiędzy drugim a trzecim rokiem życia i nasila się wraz ze stopniowym rozszerzaniem jadłospisu dziecka. Może jednak też dotyczyć starszych pociech, szczególnie w wieku przedszkolnym.

Dziecko borykające się z neofobią przez paraliżujący lęk nie jest w stanie spróbować nowej potrawy, a nawet odrzuca go na sam widok lub zapach jedzenia, którego nigdy wcześniej nie jadło. Dodatkowo u maluchów z takim zaburzeniem obserwuje się brak zainteresowania spożywaniem określonych produktów oraz wpadanie w złość, kiedy rodzice próbują ich nakarmić nieznanymi daniami. Dzieci przeważnie odmawiają jedzenia owoców, warzyw oraz mięsa. Neofobia pokarmowa nie jest jednak zjawiskiem trwałym i poprzez wdrożenie określonych nawyków żywieniowych bardzo często mija wraz z wiekiem.

Skąd u dziecka bierze się neofobia pokarmowa?

Przyczyny neofobii pokarmowej nie zostały jeszcze dokładnie zbadane. Specjaliści wskazują głównie na podłoże genetyczne, ale nie wykluczają również czynników środowiskowych. Jeśli dziecko widzi, że jego rodzice nie spożywają określonych potraw to prawdopodobnie samo odmówi też ich jedzenia. Na wystąpienie zaburzenia spory wpływ może mieć także zbyt późne rozszerzenie diety malucha. Pociecha, która przez dłuższy czas karmiona była wyłącznie piersią i kaszkami, nie będzie więc entuzjastycznie reagować na próby poznawania nowych smaków. 

Zaburzenie żywienia czy grymaszenie?

Warto zauważyć, że nie każda niechęć dziecka do próbowania nieznanych potraw od razu wynika z zaburzenia odżywiania. Czasem mamy do czynienia ze zwykłym grymaszeniem zależnym wyłącznie od chwilowego humoru malca. Zasadnicza różnica pomiędzy neofobią a kapryszeniem polega na tym, że pociecha wybrzydzająca odmawia również jedzenia produktów, które do tej pory bez problemu spożywała. Grymaszenie przy posiłku to jednak naturalny etap rozwoju dziecka, związany bezpośrednio z chęcią wyrażania własnej niezależności oraz odrębności. Na szczęście takie zachowanie jest zjawiskiem przejściowym i całkowicie zanika w wieku około przedszkolnym.

Co zrobić, gdy dziecko chce jeść ciągle to samo?

Zarówno, kiedy mamy do czynienia z tymczasowym grymaszeniem, jak i neofobią, warto zastosować kilka skutecznych sposobów na niechęć pociechy do jedzenia nowych potraw. Specjaliści uważają, że aby maluch zechciał spróbować nieznanego produktu to należy podawać go dziecku konsekwentnie, nawet 10-15 razy.

Cierpliwe serwowanie pokarmu znacząco zwiększy szansę, że pociecha go wreszcie zaakceptuje. Dobrym rozwiązaniem okaże się także zmiana formy i konsystencji danego pożywienia. Nie można też zapominać, że dzieci bardzo często nie włożą do buzi produktu, którego wcześniej nie dotknęły oraz nie zbadały rączkami. Koniecznie trzeba więc pozwolić maluchowi na eksplorowanie pokarmu, brudzenie się, a nawet zabawę! Taka metoda pozwoli efektywniej oswoić się z jedzeniem, co powinno zwiększyć chęć jego konsumpcji.

Świetnym pomysłem jest podsuwanie dziecku pożywienia podobnego w smaku, konsystencji, wyglądzie lub kolorze, do tego co już zna i lubi. Nie wolno jednak zmuszać malucha do jedzenia konkretnych potraw, a tym bardziej na niego krzyczeć, co może spowodować jeszcze większe zamknięcie się pociechy na nowe smaki.Pierwsze lata życia to dla dziecka intensywny czas poznawania świata. To właśnie wtedy wyrabiają się początkowe nawyki żywieniowe, które mają duży wpływ na stan zdrowia oraz samopoczucie malca.

Rodzice powinni więc konsekwentnie zaznajamiać swoją pociechę z nowymi smakami, jednocześnie wykazując cierpliwość i nie poddając się, mimo niechęci dziecka do spożywania nieznanego dotąd jedzenia. 

Bibliografia:
Mika M., Matuszczyk P., Kształtowanie prawidłowych nawyków żywieniowych u niemowląt i małych dzieci, Standardy Medyczne Pediatria 2017, T. 14.Szajewska H., Horvath A., Żywienie i leczenie żywieniowe dzieci i młodzieży, Medycyna Praktyczna, Kraków 2017.