Dziecko na diecie wegańskiej – zalety i wady takiego rozwiązania

Dieta wegańska jest coraz powszechniejsza. Zyskuje popularność wśród ludzi w różnym wieku. Także rodziców małych dzieci. Nic dziwnego, że jest wprowadzana w wielu domach jako jedyna słuszna opcja w żywieniu dzieci i młodzieży. Mając wiedzę na ten temat, po prostu wielu rodziców, nie chce podawać dziecku produktów odzwierzęcych. Jakie zalety ma dieta wegańska? Czy dziecko na diecie wegańskiej otrzymuje wszystkie składniki odżywcze, które są potrzebne do jego zdrowego wzrostu? A może jest narażone na wiele przykrych konsekwencji? O czym po prostu należy wiedzieć?

Na czym polega dieta wegańska?

Można być wegetarianinem lub weganem. Pod terminem weganizm kryje się bardziej restrykcyjne menu niż to wprowadzane w diecie wegetariańskiej. Nie jemy bowiem nie tylko mięsa, ale również wszelkich produktów odzwierzęcych.

Co zatem wykluczają weganie:

• mięso,
• nabiał,
• mleko,
• produkty mleczne,
• jajka,
• ryby,
• miód.

Można stwierdzić, że weganie nie jedzą naprawdę wielu produktów spożywczych z różnych grup. Nie tylko całej listy produktów gotowych i wysoko przetworzonych (co zazwyczaj nie stanowi problemu i jest zdecydowanie dobrą wiadomością), ale również prostych i uważanych za zdrowe składników niezbędnych do prawidłowego rozwoju i wzrostu.

Nic dziwnego, że w kontekście diety wegańskiej głośno mówi się o możliwych niedoborach żywieniowych, które mogą być szczególnie szkodliwe w przypadku dzieci. Jednak czy jest się rzeczywiście czym martwić?

Czego może brakować osobie na diecie wegańskiej?

Niestety trudno skomponować dietę wegańską tak, żeby dostarczała wszystkich niezbędnych składników odżywczych. Jest to trudne, ale oczywiście możliwe.

Okazuje się, że w jadłospisie osób niejedzących mięsa i produktów odzwierzęcych często brakuje witaminy B12 – jest to podstawowe wyzwanie, z którym trzeba się mierzyć. W praktyce najczęściej radzimy sobie z nim poprzez suplementację.

Druga ważna grupa produktów, których często nam brakuje na diecie wegańskiej to białka. Nie jest to dobra wiadomość, bo białka są podstawowym budulcem organizmu. Są szczególnie ważne w przypadku dzieci i młodzieży. Na szczęście – obecnie znamy dość sporo grup produktów stanowiących białko niemające źródła w pochodzeniu zwierzęcym. Przykładami są: masło orzechowe, nasiona, szpinak, kalafior, orzechy, brokuł.

Trzeci powszechny niedobór występujący u osób na diecie wegańskiej to brak witaminy D, która w niewielkich ilościach znajduje się w produktach spożywczych. Jednak witamina D ma to do siebie, że istnieje potrzeba jej suplementacji. I fakt ten dotyczy każdego, nie tylko osób stosujących dietę wegańską.

Powszechne niedobory powinny nas zmotywować do systematycznego przyjmowania witaminy D, w dawce dostosowanej do osobistych potrzeb. Ogólne zalecenia to 2000 jednostek dla osoby dorosłej oraz 1000 dla dziecka. Rozmowa z lekarzem szybko uzmysłowi nam, że to dawki ogólne. Ich dopasowanie do naszych potrzeb może skończyć się znaczącym podniesieniem niezbędnej ilości jednostki witaminy D zalecanej do suplementacji na dobę.

Na diecie wegańskiej można doświadczać również niedoborów kwasów omega 3, a także wapnia, cynku i żelaza.

Niektórzy eksperci są innego zdania, wskazują, że problemem nie jest sama dieta wegańska, ale jej niewłaściwe komponowanie. Bazowanie jedynie na produktach przetworzonych, stosowanie zbyt małej ilości „zastępników”, unikanie wzbogacania jadłospisu o nowe grupy produktów spożywczych.

Sama dieta wegańska ma bowiem wiele zalet – pozwala jeść duże ilości błonnika, który korzystnie wpływa na trawienie i pomaga w neutralizacji wolnych rodników, dba o zachowanie dobrej wagi, często pozytywnie wpływa na wygląd i tempo starzenia organizmu. Nie brakuje głosów osób stosujących weganizm potwierdzających, że dobrze skomponowana dieta wegańska po prostu im służy!

Co jeść na diecie wegańskiej?

Dieta wegańska często jest stosowana przez świadome osoby, chcące odżywiać się lepiej. Odpowiednie podejście do niej może pozwolić uniknąć niedoborów i pogorszenia samopoczucia. Gdy dobrze podejdziemy do komponowania jadłospisu można dostarczyć organizmowi wszystkiego, czego potrzebuje. Z tego powodu warto włączyć do menu:

• rośliny strączkowe,
• pestki,
•  produkty pełnoziarniste
• kiełki,
• zdrowe oleje,
• roślinne mleka

Jakie skutki może nieść nieprawidłowo komponowana dieta wegańska?

Wykluczanie pewnych grup produktów spożywczych i brak wprowadzania nowych może mieć liczne
negatywne konsekwencje.

W przypadku dzieci może skutkować:

• spowolnieniem wzrostu,
• zaburzeniami dojrzewania,
• trudnościami z koncentracją,
• spadkiem energii,
• ospałością,
• drażliwością,
• anemią,
• wypadaniem włosów i kruszeniem paznokci,
• zmianami skórnymi,

Wiele z powyższych symptomów może również dotyczyć dorosłych. Stąd tak ważne jest, aby dobrze komponować menu, włączając w nie nowe produkty spożywcze.

Dziecko na diecie wegańskiej – o czym należy pamiętać?

Dieta wegańska wzbudza kontrowersje. Zwłaszcza w kontekście dzieci. O ile decyzja dorosłych niejedzących mięsa i produktów odzwierzęcych jest najczęściej bardziej lub mniej rozumiana, o tyle pozbawianie dziecka ważnych składników odżywczych znajdujących się w produktach odzwierzęcych budzi sprzeciw.

Dieta wegetariańska dla dzieci nie jest tak ostro krytykowana, jak właśnie dieta wegańska. I to zwłaszcza w kontekście małych dzieci – szybko rosnących i rozwijających się. A to dlatego, że dieta wegańska może powodować liczne problemy, wynikające z niedoborów. Może być przyczyną wolniejszego wzrostu, niedoboru wagi, niedożywienia, słabszych i podatnych na złamania kości.

Z drugiej strony dobrze skomponowana, świadomie prowadzona dieta wegańska może dostarczać wszystkich ważnych składników odżywczych. Dużo zależy od wiedzy i konsekwentnych działań dorosłych. Problem w tym, że dieta wegańska jest bardziej wymagająca. Zwłaszcza zimą i wiosną, kiedy trudniej o dobrej jakości warzywa. Potrzeba dużo samozaparcia i dobrej organizacji, by dbać o to, aby dziecko odżywiało się zdrowo i aby niczego nie brakowało mu w codziennym jadłospisie.

Dieta wegańska jest rzadko możliwa w przedszkolach czy w innych miejscach żywienia zbiorowego, na przykład na wycieczkach czy obozach. Dużo łatwiej poza domem o dietę wegetariańską niż wegańską. To również warto mieć na uwadze, decydując się na ten sposób odżywiania. Poza tym warto wspomnieć o cenie – weganizm może być po prostu bardziej kosztownym rozwiązaniem.

Dziecku może być trudno utrzymywać „inną” dietę, zwłaszcza w okresie dojrzewania, kiedy zaczyna wychodzić z rówieśnikami i jeść na mieście. Nawet mając dużą świadomość przyczyn i potrzeby stosowania wybiórczego menu, dorastający człowiek może czuć się wyobcowany i niezrozumiany.

Stąd wiele rodzin podkreśla, że lepszą opcją jest danie wyboru dziecku. Niech dorastający człowiek sam zdecyduje, gdy już będzie na to gotowy, czy chce jeść produkty odzwierzęce, czy też nie…