Dziecko a rozwód. O tym rodzice nie chcą myśleć!

Rozwód to jeden z najtrudniejszych momentów w życiu każdej rodziny. Rozpadające się małżeństwo ma jednak duży wpływ nie tylko na samych partnerów, ale również ich dzieci. W zależności od wieku pociechy może bowiem dojść do rozmaitych zakłóceń w rozwoju malucha, zaburzenia jego poczucia wartości lub pojawienia się problemów na tle emocjonalnym, o czym rozstający się rodzice najczęściej nie chcą nawet myśleć. W takiej sytuacji najistotniejsze okaże się przeprowadzenie szczerej rozmowy z dzieckiem i pomoc we właściwej adaptacji do życia po rozwodzie. 

Jak dziecko reaguje na rozwód rodziców?

Rozstanie rodziców to dla każdego dziecka bardzo przykre doświadczenie. Maluch, który od zawsze mieszkał w pełnej rodzinie, nagle zaczyna tracić poczucie stabilności i bezpieczeństwa. Doświadczenie straty miłości pomiędzy rodzicami, dostosowywanie się do konieczności przenoszenia się pomiędzy dwoma mieszkaniami czy ciągłe kłótnie byłych małżonków stwarzają trudną sytuację rodzinną, z którą pociecha nie zawsze jest sobie w stanie sama poradzić.

Warto też zauważyć, że reakcja dziecka w dużej mierze zależy od wieku, w którym obecnie się znajduje. Maluchy (do 10. roku życia) opierają swój świat głównie na trosce i miłości rodziców. Ich rozstanie zaburza więc codzienność pociechy, jednocześnie wprowadzając niepokój i obcość.

W reakcji na rozwód u dziecka mogą pojawiać się lęki separacyjne, moczenie łóżka, napady histerii, płacz w nocy czy kłopoty z samodzielnością. Z kolei nastolatkowie zazwyczaj zachowują się bardziej agresywnie, czują złość, zawód oraz stratę zaufania. Starsze pociechy mogą dodatkowo zacząć się dystansować, lekceważyć dyscyplinę i obowiązki, a także próbować przejąć całkowitą kontrolę nad własnym życiem. Aby nie dopuścić do takich okoliczności, koniecznie trzeba pomóc dziecku w przystosowaniu się do nowej sytuacji rodzinnej. 

Rozmowy z dzieckiem o rozwodzie

Niektórzy rodzice chcąc uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji, znacząco odwlekają moment przeprowadzenia rozmowy ze swoją pociechą na temat rozpadu rodziny. Nie jest to dobre rozwiązanie, bowiem ciągłe udawanie, że wszystko jest w porządku z czasem przyniesie więcej szkody, niż pożytku.

Dzieciom należy konsekwentnie opowiedzieć o zmianach, które zachodzą w życiu rodzinnym, jednak z zachowaniem obiektywizmu, spokoju i bez silnych emocji. Podczas rozstania jedno z partnerów zawsze jest bardziej pokrzywdzone, przez co może swoją złość przekładać na własnego potomka. Koniecznie trzeba więc ważyć słowa, podkreślać, że uczucia do dziecka się nie zmieniają, a cała sytuacja dotyczy wyłącznie relacji rodziców. Takie rozwiązanie powinno uchronić pociechę przed podświadomym braniem winy na siebie czy zadręczaniem się.

Młodszym dzieciom nie należy również zbytnio wspominać o szczegółach czy przyczynach konfliktu, których i tak nie zrozumieją. Wystarczy tylko powiedzieć, że mimo prób, rodzice nie potrafili się porozumieć i dlatego postanowili się rozstać. 

Adaptacja dziecka do życia po rozwodzie

Przystosowanie się dziecka do życia po rozwodzie jest niezwykle ważnym procesem, któremu trzeba poświęcić sporo uwagi. Do właściwej adaptacji pociechy po rozstaniu rodziców niezbędne jest:

• poradzenie sobie z krzywdą;
• zaakceptowanie żalu po utracie pełnej rodziny;
• wypracowanie porozumienia rodzicielskiego;
• zminimalizowanie dysproporcji pomiędzy rozstającymi się małżonkami;
• rozmawianie z dzieckiem o zaistniałej sytuacji;
• zapewnienie pociechy o miłości rodziców i możliwości kontaktu z osobą, która odchodzi z domu;
• przyzwolenie na przeżycie emocji oraz uczuć związanych z rozwodem.

Samopoczucie dziecka po rozwodzie w dużej mierze zależy od komunikacji i relacji rodziców między sobą. Warto więc dla dobra malucha spróbować dojść do porozumienia chociażby w najważniejszych kwestiach dotyczących wychowania czy spędzania czasu z pociechą. Rany zabliźniają się stopniowo, a w procesie odbudowy cenne okażą się rozmowy o własnych uczuciach czy oczekiwaniach. W razie potrzeby można skorzystać z wsparcia psychologa lub rozpocząć terapię, która ułatwi efektywniejsze przejście przez ten trudny etap zarówno dzieciom, jak i ich rodzicom. 

Bibliografia:
Błażek M., Lewandowska-Walter A., Rozwód jako proces. Perspektywa dorosłych i dzieci, Warszawa 2017.Hart A.D., Rozwód. Jak ratować dzieci, Poznań 2016.Joede W., Jak uchronić dziecko przed skutkami rozwodu rodziców. Poradnik dla rodziców, Kraków 2017.