Do którego tygodnia ciąża może być zagrożona?

Przyszłym mamom w pierwszym trymestrze ciąży oprócz dużej ekscytacji i szczęścia towarzyszy również poczucie strachu wywołane potencjalną możliwością poronienia. Niestety wszyscy mamy świadomość o istnieniu pewnego ryzyka, które mogłoby doprowadzić do natychmiastowego obumarcia płodu. Przyczyn zagrożenia ciąży jest wiele, a do komplikacji może dojść na każdym etapie jej trwania. W późniejszych miesiącach ryzyko utraty dziecka okazuje się jednak dużo mniejsze, niż na początku. Do którego tygodnia prawdopodobieństwo zagrożenia ciąży jest więc największe?

Zagrożenia w pierwszym trymestrze ciąży

Pierwszy trymestr stanowi najniebezpieczniejszy czas w całym okresie trwania ciąży. To właśnie wtedy bowiem dochodzi do większości poronień. Według badań, aż 20% wszystkich ciąż na tym etapie kończy się obumarciem oraz natychmiastowym wydaleniem jaja płodowego. Najbardziej wrażliwy dla płodu czas przypada pomiędzy 4. a 6. tygodniem ciąży. Wtedy zarodek jest szczególnie narażony na uszkodzenia i niektóre, nawet niepozorne czynniki zewnętrzne mogą doprowadzić do jego utraty. Najczęstszą przyczynę poronień w pierwszym trymestrze stanowią wady chromosomalne bądź genetyczne. Wśród innych zagrożeń w pierwszych tygodniach ciąży wymienia się:

• zaburzenia hormonalne (np. cukrzyca, nieleczone choroby tarczycy);
• infekcje (np. cytomegalia, toksoplazmoza);
• wady anatomiczne macicy (np. macica dwurożna);
• zespół antyfosfolipidowy (APS);
• zaburzenia krzepnięcia krwi;
• silne urazy brzucha (np. po upadku lub podczas wypadków komunikacyjnych);
• czynniki środowiskowe.

Warto jednak pamiętać, że ciąża najbardziej zagrożona jest w pierwszych czternastu tygodniach. Wraz z początkiem drugiego trymestru ryzyko poronienia znacząco zaczyna więc spadać. 

Do którego tygodnia ciąża może być zagrożona?

Nie da się z góry określić, do którego tygodnia ciąża jest faktycznie zagrożona. Na każdym jej etapie może bowiem dojść do różnych komplikacji wynikających z rozwoju wad wrodzonych bądź wystąpienia powikłań związanych z przejściem infekcji bakteryjnej lub wirusowej.

Zgodnie z założeniami podanymi przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) utratę ciąży uznaje się za poronienie do 22. tygodnia, zaś pomiędzy 23. a 37. tygodniem mówi się o przedwczesnym porodzie. Wrażliwość płodu na czynniki środowiskowe i potencjalne nieprawidłowości jest największa do 14. tygodnia ciąży. Potem następuje bardziej stabilny okres. Według statystyk ilość poronień jest odwrotnie proporcjonalna do wieku ciąży.

Oznacza to, że im bardziej zaawansowana ciąża, tym stopniowo zmniejsza się ryzyko utraty dziecka.

Kiedy występuje zagrożenie ciąży, to zazwyczaj u kobiety pojawia się plamienie, któremu dodatkowo towarzyszy silny ból podbrzusza. Jednocześnie należy też zdawać sobie sprawę, że nie każde krwawienie świadczy od razu o komplikacjach. Koniecznie trzeba jednak takie sytuacje zawsze konsultować z lekarzem prowadzącym ciążę.

Jak nie doprowadzić do zagrożenia ciąży?

Mimo największych starań przyszłej mamy oraz jej wzorowego zachowania i tak może dojść do sytuacji potencjalnie zagrażających ciąży. Warto jednak zaraz po odkryciu, że spodziewamy się dziecka zacząć wprowadzać do życia zdrowe nawyki, które pomogą maluszkowi prawidłowo się rozwijać. Aby chociaż w pewnym stopniu uniknąć zagrożenia ciąży należy więc:

• regularnie chodzić na wizyty do ginekologa;
• wykonywać wszystkie zalecane badania;
• pamiętać o suplementacji (ciężarnym zaleca się przyjmowanie witaminy D, jodu i kwasów DHA – lekarz może jednak zalecić indywidualną suplementację);
• zrezygnować z palenia papierosów lub innych wyrobów tytoniowych;
• nie zażywać narkotyków;
• unikać stresu;
• prowadzić zdrowy, zrównoważony tryb życia;
• zaprzestać stosowania niektórych leków – po konsultacji z lekarzem;
• nie narażać się na kontakt z toksynami bądź promieniowaniem jonizującym. 

Oczywiście nigdy nie jesteśmy w stanie przewidzieć w jaki akurat sposób przebiegnie nasza ciąża. Z pewnością niezbędna okaże się wizyta u ginekologa, zwłaszcza około 7. i 8. tygodnia. Podczas pierwszej konsultacji lekarz potwierdzi ciążę, a przyszła mama dostanie listę podstawowych badań do wykonania, które już na wczesnym etapie pozwolą zdiagnozować ewentualne nieprawidłowości.

Bibliografia:Bomba-Opoń D., Wielgoś M., Standardy opieki okołoporodowej w przypadkach występowania określonych powikłań, "Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2016 tom 1/nr 1, Via Medica 2006.Zakrzewska M., Choroby genetyczne zarodka i płodu jako przyczyny niepowodzeń ciąży, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Poznań 2013.