Noworodek i małe niemowlę płacze głównie z głodu. Też słyszałaś takie zdanie? Okazuje się, że jest ono przyczyną wielu problemów. Między innymi wyuczonej reakcji, by za każdym razem, gdy małe dziecko pokaże niezadowolenie, podawać mu pierś lub butelkę. Całkowicie zapominając, że powodów płaczu może być znacznie więcej. Nie zawsze jest to głód. Dlaczego noworodek płacze?
Dlaczego noworodek płacze?
Już w kilka-kilkanaście godzin po porodzie świeżo upieczona mama potrafi rozróżnić płacz swojego dziecka od kwilenia innych noworodków. Bardzo szybko uczy się również odgadywania przyczyny płaczu maleństwa, oceniając go na podstawie mimiki, ruchów ciała, zachowania noworodka i najmłodszego niemowlaka, jak również biorąc pod uwagę ostatnią porę karmienia czy przewijania. Wiele można się dowiedzieć, analizując sposób, w jaki dziecko płacze.
Jeśli jednak jesteś mamą noworodka czy młodszego niemowlaka i często masz wątpliwości, dlaczego dziecko płacze, nie martw się. Nie zawsze można łatwo zidentyfikować powód płaczu. Poniższe opisy mogą Ci w tym pomóc.
Płacz z bólu
Noworodek nie płacze tylko z głodu. Może być to płacz z bólu. Wtedy przypomina on krótkie wysokie okrzyki, przerywane momentami bezdechu. Niemowlę płaczące z bólu trudno pocieszyć, dziecko pozostaje niespokojne na rękach, jego tułów jest napięty, nóżki i rączki podkurczone, a twarz wygląda na zmęczoną.
Jak poznać, co boli noworodka? Niestety nie jest to proste. Maluszek z oczywistych powodów nie powie, że coś mu dolega. Trzeba pobawić się w detektywa i uważnie obserwować dziecko…
Noworodek może płakać z powodu dyskomfortu wynikającego z odparzenia pupy (zobacz, czy ulgę przyniesie ściągnięcie pieluszki i wietrzenie pupy), infekcji gardła, kataru (niemowlę może niespokojnie ssać z powodu zatkanego nosa i bólu gardła). Przyczyną może być również kolka.
Płacz ze zmęczenia
Płacz ze zmęczenia zaczyna się od łagodnego kwilenia, marudzenia, po czasie, jeśli dziecko nie zaznaje spokoju i nie jest oddzielone od nadmiernych bodźców, przechodzi w przeraźliwy krzyk.
Maluch uspokaja się po przytuleniu, odłożeniu do łóżka, zabraniu na spacer czy innych zabiegach umożliwiających mu zaśnięcie.
Płacz z głodu
Noworodek daje jednoznaczne sygnały, które wskazują na to, że płacze z powodu głodu. Im jest starszy, tym symptomy te mogą być słabsze. Najczęściej jest to: poruszanie główki na boki w poszukiwaniu piersi lub butelki, ssanie otaczających przedmiotów. Noworodek płacze z przerwami, jakby wyczekiwał na reakcje otoczenia. Jest dość natarczywy i nieustępliwy, jednak nie płacze w tak wysokich tonach jak podczas płaczu z bólu.
Czy był to płacz z głodu łatwo poznać, obserwując dziecko, które dostanie mleko. Jeśli było głodne, może ssać łapczywie, czasami wolniej, ale jednostajnie, skupione na piersi lub butelce. Dopiero gdy zaspokoi pierwszy głód, może zwolnić i robić sobie przerwy. Całkiem inna reakcja będzie, jeśli dziecko nie płacze z głodu. Wtedy possie pierś przez chwilę, potem się oderwie i znowu zacznie marudzić.
Płacz z nudów
Dziecko rozgląda się naokoło, płacze krótko, przerywając, szukając sposobu na zaspokojenie własnej potrzeby interakcji. Ma otwarte oczy, jednak bez wyrazu, ucisza się, gdy słyszy interesujący dźwięk. Wyraźnie się uspokaja wzięte na ręce, cichnie, gdy na nie spojrzysz i zwrócisz swoją uwagę.
Podnosi nóżki, wkłada piąstki do ust, jednak takie rozwiązanie go nie satysfakcjonuje. Przywołuje rodzica, by ten przyszedł i zaoferował mu coś ciekawego do zabawy. Co ciekawe z nudów płaczą głownie niemowlęta high need baby. To właśnie one odbierają niewystarczającą stymulację równie mocno jak brak pokarmu. Na tę zależność zwraca uwagę doradca laktacyjny dr Pamela Douglas.
I choć wielu rodziców unika przestymulowania najmłodszych niemowlaków do 4 miesiąca życia, okazuje się, że nie zawsze jest to skuteczne. Ponieważ najbardziej wymagające dzieci nie doceniają spokoju, przeciwnie protestują przeciw braku stymulacji. Dla nich – musi się wiele dziać, by ich potrzeba rozwoju była zaspokajana. Dlatego:
- noś niemowlę,
- kołysz,
- mów do niego, pozwól oglądać swoją twarz,
- wychodź na spacery,
- nie bój się kontaktów z innymi ludźmi, wizyt rodzinnych, czy zabawy ze starszym rodzeństwem, kuzynostwem.
Płacz odreagowujący
Thomas B. Brazelton, amerykański pediatra, zwraca uwagę również na inny powód płaczu, który często mylony jest z kolką. Jest to płacz odreagowujący emocje, których doświadczyło dziecko w ciągu dnia. Dziecko płacze wieczorem, jego marudzenie może mieć charakter cykliczny. Dziecko trochę uspokaja się podczas noszenia, kołysania, jednak pokrótce znowu zaczyna płakać. Maluch trochę się krzywi, ale zaraz odpręża. Zabiegi rodziców, by uspokoić dziecko są skuteczne na chwilę. Maluch dopiero uspokaja się, gdy zasypia.
Przeczytaj – jak reagować na płacz niemowlaka
Komentarze