Czy Twoje dziecko się wysypia?

Rola snu w rozwoju dziecka jest nie do przecenienia. Długi i zdrowy nocny wypoczynek to jeden z warunków prawidłowego rozwoju. Należy przy tym pamiętać, że zapotrzebowanie na sen jest osobowo zmienne i maleje z wiekiem dziecka. Jakie mogą być konsekwencje niedostatecznej ilości snu? Sprawdźmy jak rozpoznać czy Twoje dziecko się dobrze wysypia.

Ile snu potrzebuje dziecko?

Zapotrzebowanie na sen w poszczególnych grupach wiekowych jest największe u najmłodszych dzieci, które są jednocześnie najbardziej wrażliwe na jego niedobory. Zgodnie z zaleceniami American Academy of Sleep Medicine prawidłowa długość snu w poszczególnych grupach wiekowych przedstawia się następująco:

• do 4 miesiąca życia – nie opracowano norm, ale przyjmuje się, że maluchy powinny spać około 16-18 godzin na dobę,
• od 4 miesiąca życia do ukończenia 1 r.ż– około 12-16 godzin na dobę,
• 1-2 lata – około 11-14 godzin na dobę,
• 3-5 lat – około 10-13 godzin na dobę,
• 6-12 lat – nie opracowano norm, ale przyjmuje się, że dzieci w tym wieku powinny spać około 9-12 godzin na dobę,
  powyżej 13 r. ż. oraz dorośli – nie opracowano norm, ale przyjmuje się, że optymalna długość snu w tej grupie wiekowej powinna wynosić około 7-9 godzin na dobę.

Czynniki, które negatywnie wpływają na sen u dziecka

Istnieje wiele czynników, które mogą negatywnie wpływać na jakość snu. Wśród nich można wymienić między innymi:

• infekcje przebiegające z gorączką,
• ząbkowanie,
• okres rekonwalescencji po chorobie lub zabiegu,
• choroby przewlekłe,
• niekorzystne warunki panujące w sypialni (zbyt wysoka temperatura, hałas, niedostateczne zaciemnienie),
• skoki rozwojowe i regresje snu,
• liczne sytuacje stresowe.

Po czym poznać, że Twoje dziecko się nie wysypia?

Niedobór snu wywiera bardzo negatywny wpływ na stan zdrowia dziecka, jego rozwój psychofizyczny, a także codzienne funkcjonowanie w środowisku rodzinnym i rówieśniczym.

Najbardziej wrażliwe na niedostatek snu są, znajdujące się w okresie intensywnego rozwoju, noworodki i niemowlaki. W tej grupie wiekowej deficyt snu może się objawiać się w na różne sposoby, do których zaliczamy:

• trudne do opanowania napady płaczu,
• brak apetytu,
• nadmierna drażliwość,
• opóźnienie rozwoju psychofizycznego (brak kolejnych kroków milowych zgodnych z normami rozwojowymi),
• zaburzenia widzenia.

W przypadku nieco starszych dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym, deficyty snu przejawiają się najczęściej jako:

• duża drażliwość,
• wybuchowość i częste napady złości,
• nieśmiałość, niepewność związana z brakiem poczucia bezpieczeństwa,
• problemy z koncentracją,
• przewlekłe zmęczenie,
• brak ochoty na podejmowanie aktywności fizycznych.

Deficyt snu jest równie mocno odczuwalny w okresie dojrzewania. Nastolatki, które się nie wysypiają dość często doświadczają zaburzeń natury psychicznej i hormonalnej. Bywają nerwowe lub wręcz przeciwnie – ospałe i apatyczne.

Niezależnie natomiast od grupy wiekowej, chroniczny deficyt snu może mieć także poważne długofalowe konsekwencje, które mogą w efekcie doprowadzić do rozwoju niektórych chorób psychicznych, tj. zaburzenia lękowe, depresje i nerwice. Równie częste konsekwencje długotrwałego braku snu to zaburzenia somatyczne  ze strony układu pokarmowego, sercowo-naczyniowego oraz immunologicznego.

Podsumowanie

Zdrowy i odpowiednio długi sen u dzieci to bardzo ważna kwestia, o którą należy szczególnie zadbać w wieku niemowlęcym i nastoletnim. Ilość i jakość snu rzutuje bowiem zarówno na rozwój psychofizyczny, jak i na codzienne samopoczucie.  Jeśli Twoje dziecko nie ma apetytu, jest drażliwe i wybuchowe, a jednocześnie zdradza trudności w skoncentrowaniu uwagi, prawdopodobnie śpi zbyt mało lub jego sen nie przynosi spodziewanej regeneracji.