Co może zrobić rodzic, by rodzeństwo nie było o siebie zazdrosne?

Zazdrość o rodzeństwo to jedna z najczęściej spotykanych sytuacji w większych rodzinach. Zarówno starsze, jak i młodsze dziecko niejednokrotnie pragnie być w centrum uwagi rodziców, a konieczność dzielenia się miłością z siostrą lub bratem zaczyna prowadzić do rywalizacji, lęków, frustracji, wycofania, a nawet agresji. Od samych narodzin drugiego dziecka należy więc zadbać, aby żadne z nich nie czuło się faworyzowane. Co dokładnie może jeszcze zrobić rodzic, aby rodzeństwo nie było o siebie zazdrosne?

Skąd bierze się zazdrość o rodzeństwo?

Dla dzieci, szczególnie w wieku przedszkolnym oraz wczesnoszkolnym rodzice są całym światem. Dzieci wymagają więc nie tylko miłości, ale i zainteresowania czy codziennej uwagi. Jakikolwiek brak tych uczuć, zwłaszcza jeśli skierowane są one wobec rodzeństwa może sprawić, że maluch zaczyna być nieco zagubiony, co prowadzi do zazdrości. W wyniku tego, coraz częściej dochodzi do napięć, kłótni oraz ciągłych rywalizacji, które kierowane są w stronę rodziców i rodzeństwa.

Zazdrosna pociecha wykazuje niechęć do brata lub siostry, lekceważy obowiązki, a nawet potrafi uciec się do bardziej agresywnych rozwiązań. Przyczyny takiego zachowania mogą mieć jednak różne podłoża. Oprócz braku zainteresowania czy miłości rodziców, może wystąpić zazdrość o uzdolnienia rodzeństwa, lepsze wyniki w nauce, czy większą ilość znajomych.

Dzieci potrafią też być zazdrosne o zabawki, ubrania, jedzenie bądź własną przestrzeń. Niektóre pociechy denerwują się również, kiedy dostrzegają, że rodzeństwo ma lepsze przywileje lub mniej się od niego wymaga.

O ile jednorazowe epizody zazdrości są całkiem naturalnym zjawiskiem to już systematyczne okazywanie zawiści nierzadko doprowadza nawet do patologicznych sytuacji i trwałych nieporozumień w rodzinie.

Sposoby na łagodzenie zazdrości wśród rodzeństwa

Zazdrość o rodzeństwo może mieć charakter przejściowy lub trwały. Warto, aby rodzice potrafili jednak załagodzić istniejące konflikty pomiędzy ukochanymi pociechami.

Poświęcanie czasu dzieciom

Rodzice przede wszystkim muszą się starać, aby żadne z dzieci nie było zaniedbywane. Należy poświęcić taką samą uwagę, czas i zainteresowanie każdemu maluchowi. Nawet, jeśli w domu jest noworodek to koniecznie trzeba pamiętać, żeby z drugą pociechą również nadal się bawić, wychodzić na spacery czy rozmawiać. Ponadto każde z dzieci potrzebuje kontaktu z rodzicami sam na sam, co pomoże jeszcze bardziej zacisnąć wspólne więzi. W takim przypadku można zostawić drugiego malucha pod opieką dziadków lub jednego z rodziców.

Unikanie porównań

Porównania są jedną z najgorszych rzeczy, które można zrobić rodzeństwu. Mówienie jednemu z dzieci, że starsze/młodsze jest w czymś lepsze, mądrzejsze lub bardziej zaradne powoduje, że druga pociecha zaczyna się zniechęcać wobec siostry lub brata. Bez względu na to, jak maluch się zachowa nie należy odwoływać się przy tym do rodzeństwa. Każdy z nas jest inny, ma odmienne talenty, zainteresowania i osobowość, dlatego nie powinno się tego w żaden sposób podważać. Aby zwrócić dziecku uwagę  korzystniej powiedzieć wprost, co źle robi i skupić się wyłącznie na jego zachowaniu. To, co w podobnej sytuacji robi jego brat lub siostra w takim momencie nie ma żadnego znaczenia.

Rozmowy i interwencja w czasie kłótni

Nawet jeśli dzieci kłócą się z błahego powodu to nie należy pozostawić ich samym sobie, bo kiedyś może się to skończyć agresją którejś ze strony. Koniecznie trzeba więc rozmawiać ze swoimi pociechami, jednocześnie próbując dojść do porozumienia. Warto dowiedzieć się, jaki był temat konfliktu, wysłuchać zdania obydwu stron, ale nie faworyzować przy tym żadnej. Jeśli maluchy ochłoną to najlepiej wspólnie przedyskutować problem i zastanowić się, co zrobić, aby nie dopuścić do powtórki. 

Zazdrość jest całkowicie naturalnym zjawiskiem, które pojawia się w relacjach w każdym rodzeństwie. Chociaż nie da się uniknąć tego rodzaju sytuacji, to jednak można spróbować skutecznie je załagodzić. Rodzice powinni więc zadbać, aby neutralizować wszelkie konflikty oraz okazywać taką samą miłość obojgu dzieciom, bez faworyzowania. Tylko wtedy możemy liczyć, że maluchy przestaną mieć powody do okazywania zazdrości, dzięki czemu zaczną na siebie patrzeć z większą czułością.

Bibliografia:
Faber A., Mazlish E., Rodzeństwo bez rywalizacji. Jak pomóc własnym dzieciom żyć w zgodzie, by samemu żyć z godnością, Poznań 1997.