Badanie wzroku u dzieci to fachowa ocena stanu zdrowia oczu i wzroku malucha, przeprowadzana przez optometrystę lub okulistę dziecięcego. Krótkie i przesiewowe badanie wzroku przez pediatrę lub lekarza rodzinnego nie zastępują badania wzroku przeprowadzonego przez specjalistę. Tylko optometryści i okuliści mają na tyle zaawansowaną wiedzę i narzędzia kliniczne, aby skutecznie przeprowadzić dokładną ocenę oczu i wzroku dziecka.
Dlaczego badania wzroku u dzieci są tak istotne?
Wzrok u dzieci należy badać regularnie, aby w porę zareagować na problemy ze wzrokiem, które ignorowane mogą zakłócić wyniki w szkole i potencjalnie wpłynąć na bezpieczeństwo dziecka. Nieleczona i ignorowana wada może doprowadzić do stałych zaburzeń, jak na przykład zez lub niedowidzenie. Regularne badania kontrolne należy wykonywać również z powodu tego, że szczególnie te najmniejsze dzieci nie są w stanie określić, czy mają problemy ze wzrokiem i same nie zwrócą się z tym do nas. Wykryte nieprawidłowości podczas bilansu skierują nas do fachowca – okulisty, który przeprowadzi badania bardziej szczegółowo. Oprócz sprawdzenia ostrości widzenia, oceni on między innymi kondycję soczewki, dno oka, a jednocześnie zdolność widzenia barwnego w 3D. Lekarz przeprowadzi również tak zwany cover test, którego wynik może stwierdzić zez.
Kiedy należy badać oczy dziecka?
Dzieci powinny odbyć pierwsze kompleksowe badanie oczu w wieku 6 miesięcy. Następnie dzieci powinny udać się do okulisty i skontrolować swój wzrok mniej więcej w wieku 3 lat, natomiast przed rozpoczęciem przedszkola lub pierwszej klasy w wieku około 5 lub 6 lat.
Dla dzieci w wieku szkolnym amerykańska organizacja American Osteopathic Association, zaleca badanie oczu co dwa lata, jeśli nie jest wymagana korekcja wzroku. Dzieci, u których stwierdzono wady wzroku, powinny odwiedzać swojego okulistę co najmniej raz w roku lub zgodnie z zaleceniami lekarza, częściej.
Jak odbywa się badanie wzroku najmłodszych?
Zastanawiające jest to, w jaki sposób lekarz sprawdza wzrok dziecku, które nie jest jeszcze na tyle duże, by czytać. Znane nam cyfrowe i literowe optotypy zastępuje się wówczas najczęściej wizerunkami zwierząt. Dziecko zasłania jedno z oczu i siedzi w odpowiedniej odległości od tablicy. Jego zadaniem jest opowiedzieć, co widzi na ilustracji lub wskazać obiekt za pomocą ułożenia rąk. To mało skomplikowane badanie, które nie powinno sprawiać problemów czy stresu u dziecka. Jaki jest cel przeprowadzenia takich czynności? Mają one przede wszystkim stwierdzić czy dziecko cierpi na jedno z dolegliwości, krótkowzroczność lub nadwzroczność (dalekowzroczność). Co to właściwie oznacza?
Krótkowzroczność sprawia, że dziecko nie dostrzega wyraźnie przedmiotów, które są od niego oddalone. Natomiast dalekowzroczność sprawia, że dziecko nie widzi przedmiotów zlokalizowanych zarówno daleko, jak i blisko. W obu przypadkach konieczne staje się stosowanie okularów korekcyjnych.
Badanie wzroku w wieku szkolnym
Początek nauki w szkole to istotny moment dla każdego. Nowy rozdział w życiu stawia przed nami ogromne wyzwania, między innymi przyswajanie wiedzy w większym stopniu niż dotychczas. Dlatego wszystkie zmysły odgrywają w tym czasie szczególną rolę, to dzięki nim jesteśmy w stanie radzić sobie ze szkolnymi obowiązkami. Najważniejszy wydaje się wzrok. Ponieważ dla sprawnego uczestnictwa dziecka w lekcji, musi ono dobrze widzieć tablicę, litery w podręczniku czy inne pomoce naukowe.
Należy zdawać sobie sprawę, że niedostrzeżona wada zawczasu może być przyczyną problemów w nauce, zakłóceń koncentracji, a w dalszej perspektywie rzutować na całej przyszłości. Początkowe przeciwności mogą skutecznie zniechęcić dziecko do szkoły i nauki.
Jak dbać o wzrok dziecka?
W celu zminimalizowania ryzyka wystąpienia wad u dzieci, warto zadbać o jego wzrok. Poza ograniczaniem szkodliwych bodźców, jak telewizor czy smartfony, należy wprowadzić do dziecięcej diety produkty wspierające wzrok. Zbilansowana dieta powinna być bogata w witaminy: A, E, C, D oraz luteinę.
Warto zadbać o dobre oświetlenie przy czytaniu czy zabawie. Niewiele osób wie, że telewizji nie należy oglądać przy zgaszonym świetle, bo o mocno nadwyręża oczy i sprawia, że szybciej się one męczą. Kluczowa jest ponadto doba odległość od monitora. Gdy dziecko pracuje, uczy się przed komputerem, odległość a powinna wynosić około 70 cm.
Nie zapominajmy również o systematycznych wizytach kontrolujących wzrok.
Wady wzroku u dzieci – jak je rozpoznać i kiedy do lekarza?
Badanie cytologiczne – kiedy warto zrobić? W jakim wieku należy rozpocząć wizyty u ginekologa?
Badanie moczu w ciąży – wszystko, co warto wiedzieć
Posiew z pochwy w ciąży – badanie, które warto wykonać
U dzieci często skierowanie następuje dopiero po wskazaniu specjalisty, a tak naprawde już sam rodzic powinie coś zauważyć. Skłonić powinny go nie tylko bezpośrednie problemy z widzeniem bliższym lub dalszym. U młodszych dzieci najczęściej wady definiują problemy edukacyjne i wychowawcze. Dzieci wydają się roztargnione przez co, często się o coś potykają lub wchodzą w różne rzeczy. Wiele dzieci sprawia problemy wychowawcze, protestując krzykami i złośliwościami niechęć do uczenia się, pisania, rysowania, czy kolorowania – głównie w wieku przedszkolnym. Większość pedagogów nazywa to „kryzysem rozwojowym” i wmawia rodzicom, że to przejdzie. Tymczasem często są to wady ruchu gałek ocznych (np.niedomoga kowergencji), które może zdiagnozować wyłącznie optrysta.