Alergia na ryby – jak często występuje u dzieci?

Alergia na ryby to jeden z typów alergii pokarmowej. Występuje u 2% osób. Jak się najczęściej objawia i kiedy występuje? Czy da się jej jakoś zapobiec i czy zawsze po stwierdzeniu uczulenie na ryby konieczna jest dieta eliminacyjna? Przeczytaj!

Ryby są ważne w diecie

Ryby mają wiele cennych składników odżywczych. Dostarczają wysokiej jakości łatwo przyswajalnego białka, a ryby oceaniczne są także źródłem jodu. Tłuste ryby (makrela, śledź, łosoś) dostarczają niezbędnych kwasów tłuszczowych omega 3.

Niestety ryby często uczulają. Reakcje alergiczne są wyzwalane przez specyficzny rodzaj białka obecnego w rybach, znanego pod nazwą – parwalbumina. Parwalbuminy są stabilne cieplnie, nie są niszczone pod wpływem temperatury, smażenia, grillowania czy pieczenia. Dlatego objawy alergii mogą wywoływać zarówno ryby surowe jak i ugotowane.

Alergia na ryby czy alergia na owoce morza?

Alergia na ryby NIE jest tożsama z alergią na owoce morza. W tym drugim przypadku uczulają skorupiaki, na przykład małże, krewetki czy homary. Skorupiaki nie wywołują z automatu reakcji alergicznej u osób uczulonych na ryby. Może się tak zdarzyć, jeśli osoba ta ma również stwierdzoną alergię na skorupiaki. Często jest jednak tak, że mając alergię na ryby, można jeść skorupiaki.

Na wszystkie gatunki czy wybrane?

Dziecko zazwyczaj jest uczulone na określone gatunki ryb, rzadziej na wszystkie. Monoalergie, gdy reakcję wywołuje tylko jeden gatunek ryby zdarzają się rzadko. Jednak ze względu na często występujące poważne reakcje w większości przypadków zaleca się całkowite wykluczenie ryb z diety dziecka.

Kiedy pojawia się reakcja? Tylko  po jedzeniu?

Czasami reakcje alergiczne pojawiają się po dotykaniu ryb, czy wdychaniu oparów powstających podczas gotowania. W przypadku alergii zawsze po spożyciu ryby. W nielicznych przypadkach negatywną reakcję wywołuje tylko żelatyna z ryb, pozyskana ze skóry i ości.

Jak objawia się reakcja alergiczna?

Alergia na ryby może objawiać się na wiele sposobów. Na skutek uwalniania histaminy w ciele osoby uczulonej może pojawić się:

• świszczący oddech,
• problemy z oddychaniem,
• kaszel,
• ból brzucha,
• chrypka,
• wymioty,
• biegunka,
• swędzenie, opuchnięcie oczu,
• pokrzywka,
• nasilenie lub nawrót objawów AZS,
• obrzęki,
• zawroty głowy,
• utrata przytomności.

Alergia na ryby może dawać łagodne objawy, dotyczące tylko jednego układu. Reakcja może być bardzo zaawansowana, może wystąpić nawet zagrażający życiu wstrząs anafilaktyczny.

Jeśli dziecko narażone jest na wstrząs anafilaktyczny, należy uczulić otoczenie na temat istniejącego ryzyka. Kluczowe jest również posiadanie strzykawki z adrenaliną, którą należy podać w przypadku spożycia ryby i wystąpienia negatywnych symptomów. Reakcja powinna być szybka, należy wezwać również pogotowie. W przypadku mniej zaawansowanych objawów mogą się sprawdzić leki przeciwhistaminowe.

Według najnowszych przepisów prawa każdy producent musi informować na opakowaniu produktu o możliwości zawartości najpopularniejszych alergenów, w tym ryb. Ryby mogą być obecne w sosach, niektórych sałatkach, przetworach, a także w suplementach diety.

Kto jest narażony na alergię na ryby?

Alergia na ryby może rozwinąć się na każdym etapie życia. Reakcja uczuleniowa często powstaje u starszych dzieci, które przez lata jadły ryby i nie towarzyszyły temu faktowi żadne negatywne objawy. Jednak w 40% przypadków alergia na ryby uaktywnia się dopiero w dorosłym wieku.

Niestety raz uaktywnione uczulenie na ryby rzadko mija. Z innych alergii pokarmowych się wyrasta, z alergii na ryby raczej nie.

Jak diagnozuje się alergię na ryby?

By potwierdzić alergię na ryby, wykonuje się badanie krwi lub testy skórne. W niektórych przypadkach przeprowadza się również test prowokacji, by wykluczyć ewentualne wątpliwości.

Trzeba również pamiętać, że niektóre gatunki ryb – makrela, tuńczyk czy śledź – gdy są niewłaściwie przechowywane,  wytwarzają znaczne ilości histaminy, które nie znikają po obróbce. Po spożyciu mogą wywoływać objawy pseudoalergii – nudności, wymioty, czy zaczerwienienie skóry. Za negatywne reakcje mogą być odpowiedzialne również bakterie, wirusy czy jad rybi. Mając to na uwadze, należy poddać dziecko szczegółowej diagnostyce.